“Từ điển danh nhân Ba Lan ở một thư viện Houston” – Adam Zagajewski

Adam Zagajewski (1945–2021) là nhà thơ, nhà văn, nhà tiểu luận người Ba Lan. Ông được trao giải văn chương quốc tế Neustadt năm 2004 và giải Heinrich Mann năm 2015.

Từ điển danh nhân Ba Lan ở một thư viện Houston

Thân vương Roman Sanguszko lết bộ qua Siberia
(Joseph Conrad sẽ viết truyện về ông).
Gần cuối cuộc đời dài ông thành lập một thư viện;
ông chết, được người đời kính trọng.

Maria Kalergis (xem: Muchanow, Maria)
– được cho là có quan hệ với mật vụ Sa hoàng;
“nửa trái tim bà là người Ba Lan,” nửa kia –
không biết. Bạn của Liszt và Wagner,

học trò của Chopin. Người bảo trợ nhà hát Warsaw,
phản bội và ái quốc, luân phiên.
Norwid nghèo kiết phải lòng bà (xem: Norwid).
Và đã yêu bà bằng cả trái tim.

Julian Klaczko: “Lùn, tương đối to con
… căng thẳng, dễ kích động. Không thiếu
sự tự đại” (Stanislaw Tarnowski).
Có lẽ là con hoang của Pelikan khét tiếng.

Một cây bút hoa mỹ, ngôi sao tờ La Revue des Deux Mondes.
Làm việc cho gia tộc Czartoryski, rồi viên chức
Bộ Ngoại giao Áo (không có bộ đó Ba Lan).
Ông tàn đời ở Krakow, liệt, chết.

Rất nhiều người khác: Antoni Czapski (*1792)
học hội họa ở Anh và Pháp, một thợ nề
trong hội sở Người Sarmatia Đức hạnh: hiện thân của chính trực.
Joachim Namysł, nhà giáo dục – đã đến thế kỷ 20.

Vẫn còn nhiều cái bóng nữa, từ A đến S;
cuốn từ điển này không thể hoàn thành.

Đây là đất nước của mi, sự súc tích của mi.
Sự thờ ơ của mi, và cảm xúc của mi.

Quá nhiều cuộc đời cho một quê hương.
Quá nhiều cái chết, cho chỉ một cuốn từ điển.

Adam Zagajewski, “The Polish Biographical Dictionary in a Library in Houston,” Without End: New and Selected Poems, trans. Clare Cavanagh (Farrar, Straus and Giroux, 2002).

Copyright © 1999 by Adam Zagajewski | Nguyễn Huy Hoàng dịch.