“Những bức ảnh chớp nhoáng” – Octavio Paz

Octavio Paz (1914–1998) là nhà thơ người Mexico. Ông được trao giải Miguel de Cervantes năm 1981, giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1982, và giải Nobel văn chương năm 1990.

Những bức ảnh chớp nhoáng

        Chúng xuất hiện, biến mất, quay trở lại, kêu ríu rít trên các cành của cái cây thần kinh, mổ những giờ chín – không phải chim hay ý tưởng: những hồi tưởng, những truyền tin;

        những cảm giác sao chổi, những bước chân của gió trên than hồng mùa thu, những tia lóe trên cuống của dòng điện: sự bất ngờ, bông hồng bất chợt;

        vỏ ốc bị bỏ rơi trên bãi biển ký ức, vỏ ốc nói với chính mình, cốc của bọt đá, phòng ngủ của đại dương, tiếng thét hóa đá;

        sự xoay chậm của các vùng đất, những đám lửa du mục, sự tê liệt bất chợt của một hoang mạc thủy tinh, những trong suốt xảo trá, những mênh mông bùng cháy và tắt ngấm trong chớp mắt;

        máu chảy giữa những cây cỏ bạc hà cao và những ngọn đồi muối, đội kỵ binh của những cái bóng dựng trại trên các bờ mặt trăng, nhịp của những chiếc trống trên cát dưới một hành tinh xương;

        nỗi u sầu của một ê cu rỉ, một con bọ được trao vương miện vua của một chiếc cốc vỡ, những con bướm canh trên một thân máy bay ngủ, sự quay của một ròng rọc mộng du: những linh cảm và những hồi ức;

        mưa nhẹ trên những mí mắt của bình minh, mưa dai trên mùa hè hoang phế, mưa mỏng trên cửa sổ người dưỡng bệnh, mưa trên pháo hoa giấy của bữa tiệc, mưa của bàn chân khẽ và nụ cười buồn;

        hộp sọ thạch anh trên cái bàn của sự mất ngủ, những trầm ngâm lúc rạng ngày, những khúc xương gặm, những kéo và khoan, những kim và dao, ý nghĩ: ngõ của những tiếng vọng;

        ngôn ngữ không lời, âm nhạc trông thấy hơn là nghe thấy, nghĩ hơn là trông thấy, âm nhạc trên những cuống của sự im lặng, tràng hoa của những sáng rõ, ngọn lửa ướt;

        bầy phản chiếu trên trang giấy, ngày hôm qua và hôm nay lẫn lộn, cái thấy gắn với cái thoáng thấy, những phát minh của ký ức, những khoảng rỗng của lý trí;

        những hội ngộ, những phân ly, những bóng ma của con mắt, những hiện thân của cái chạm, những hiện diện vô danh, những hạt giống của thời gian: những lạc thời gian.

1993

Octavio Paz, “Instantáneas,” Obras completas de Octavio Paz (Círculo de Lectores, 2004).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.