“Khóm cây” – Octavio Paz

Octavio Paz (1914–1998) là nhà thơ người Mexico. Ông được trao giải Miguel de Cervantes năm 1981, giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1982, và giải Nobel văn chương năm 1990.

Khóm cây

cho Pere Gimferrer

To lớn và vững chắc
                                        nhưng đung đưa,
bị gió đập
                    nhưng bị xích,
tiếng rì rầm của triệu chiếc lá
trên cửa sổ của tôi.
                                      Sự nổi loạn của cây cối,
cơn sóng những âm thanh xanh đen.
                                                                          Khóm cây,
chợt tĩnh lặng,
                             là một tấm dệt của những cành và lá.
Có những khoảng trống rực lửa.
                                                                 Ngã vào những tấm lưới ấy,
nó cựa quậy,
                         thở
một vật chất dữ dội và chói lọi,
một con thú cuồng nộ và nhanh nhẹn,
vùng ánh sáng giữa những chiếc lá:
                                                                       ngày.

Ở bên trái của khối núi,
                                                ý tưởng hơn là màu sắc,
bầu trời nhỏ và nhiều mây,
                                                      sự hóa xanh của một lưu vực
bao quanh bởi những tảng đá rã,
                                                                  cát bị đổ xuống
vào cái phễu của khóm cây.
                                                       Ở vùng giữa
những giọt mực đặc
                                         vương vãi
trên một tờ giấy mà đằng tây làm cháy,
gần như hoàn toàn đen ở đó,
                                                          ở tận đông nam,
nơi chân trời sụp đổ.
                                          Dưới tán lá
biến thành đồng, rực sáng.
                                                      Ba con hoét
bay qua đống lửa và xuất hiện lại
                                                                  không hề hấn,
trong một vùng rỗng: không ánh sáng hay bóng râm.
                                                                                                            Mây
trên đường đến sự tan rã.

Đèn sáng trong những ngôi nhà.
Bầu trời tích tụ trong cửa sổ.
                                                          Khoảnh sân,
bị nhốt trong bốn bức tường của nó,
                                                                         càng cô lập mình hơn.
Như thế nó hoàn thiện thực tại của nó.
                                                                              Thùng rác,
cái chậu không cây,
                                       bây giờ chẳng là gì,
trên xi măng mờ đục,
                                           ngoài những túi đựng bóng.
Không gian
                       khép lại
trên chính mình.
                                  Từng chút một những cái tên hóa đá.

Octavio Paz, “La arboleda,” Vuelta (Seix Barral, 1976).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.