“Cuộc sống khó khăn cạnh ký ức” – Wisława Szymborska

Wisława Szymborska (1923–2012) là nhà thơ người Ba Lan. Bà được trao giải Goethe năm 1991, giải Nobel văn chương năm 1996, và Huân chương Đại bàng Trắng của Ba Lan năm 2011.

Cuộc sống khó khăn cạnh ký ức

Tôi là một khán giả tồi với trí nhớ của mình.
Ả muốn tôi phải lắng nghe giọng ả không ngừng,
nhưng tôi ngọ nguậy, tôi hắng giọng,
lắng nghe rồi lại không nghe,
tôi ra ngoài, trở về rồi lại ra ngoài.

Ả muốn chiếm trọn của tôi sự chú ý và thời gian.
Khi tôi ngủ ả làm được dễ dàng.
Ban ngày thì khác, làm ả rất bực mình.

Ả háo hức dí vào tôi các lá thư cũ, các tấm hình,
khuấy lên các sự kiện quan trọng cũng như không,
hướng mắt tôi vào những khung cảnh đã bị bỏ quá,
đặt vào đó những người đã khuất núi qua sông.

Trong những câu chuyện của ả, tôi luôn luôn trẻ hơn.
Cũng hay, nhưng sao lúc nào cũng cùng một chuyện.
Mỗi tấm gương lại cho tôi một thông điệp khác.

Khi tôi nhún vai ả giận dữ, ả tức.
Rồi ả trả thù tôi bằng cách lôi ra mọi lỗi lầm,
nghiêm trọng, nhưng dễ bị lãng quên.
Ả nhìn vào mắt tôi, xem tôi có phản ứng gì không.
Rồi ả an ủi tôi, chuyện đã có thể tệ hơn thế.

Ả muốn tôi sống chỉ vì ả, ở bên cạnh ả.
Lý tưởng trong một căn phòng tối và kín như bưng,
nhưng kế hoạch của tôi vẫn còn có mặt trời hôm nay,
các đám mây đang bay, các con đường đang chạy.

Đôi khi ở bên ả tôi cảm thấy chán ngấy.
Tôi đề nghị chia tay. Từ hôm nay và mãi mãi sau này.
Rồi ả mỉm cười với tôi thương hại,
vì ả biết đấy cũng sẽ là cái kết của tôi rồi.

Wisława Szymborska, “Hard Life with Memory,” Here, trans. Clare Cavanagh and Stanisław Barańczak (Houghton Mifflin Harcourt, 2010).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.