“Trò chuyện với Friedrich Nietzsche” – Adam Zagajewski

Adam Zagajewski (1945–2021) là nhà thơ, nhà văn, nhà tiểu luận người Ba Lan. Ông được trao giải văn chương quốc tế Neustadt năm 2004 và giải Heinrich Mann năm 2015.

Trò chuyện với Friedrich Nietzsche

Thưa Giáo sư Nietzsche đáng kính,
đôi khi tôi nghĩ mình thấy ông
trên sân của dưỡng đường, lúc rạng đông,
khi sương mù rơi xuống và tiếng hót vang lên
trong cổ họng những chú chim.

Không cao, cái đầu tròn như viên đạn,
ông soạn một cuốn sách mới
và một năng lượng kỳ lạ chảy quanh ông.
Những ý nghĩ của ông diễu hành
như các đội quân lớn.

Ông biết Anne Frank đã chết,
bạn cùng lớp và các cô bé cậu bé bạn cô,
bạn của các bạn cô, và anh chị em họ
và bạn của các anh chị em họ cô.

Tôi muốn hỏi ông, từ ngữ là gì, là gì
sự sáng rõ, tại sao các từ ngữ vẫn cháy
cả thế kỷ sau, dẫu trái đất
nặng đến vậy.

Rõ ràng chẳng có liên hệ gì giữa sự khai sáng
và nỗi đau tăm tối của sự tàn nhẫn.
Có ít nhất hai vương quốc,
nếu không phải nhiều hơn.

Nhưng nếu không có Chúa và chẳng có sức mạnh nào
gắn kết các nguyên tố đẩy nhau,
thì từ ngữ thực sự là gì, và ánh sáng
bên trong chúng đến từ đâu?

Và niềm vui đến từ đâu, sự hư vô
đi về đâu? Sự tha thứ ở đâu?
Tại sao những giấc mơ vụn biến mất lúc ban mai
và những giấc mơ lớn cứ lớn mãi?

Adam Zagajewski, “A Talk with Friedrich Nietzsche,” Canvas, trans. Renata Gorczynski, Benjamin Ivry, and C. K. Williams (Farrar, Straus and Giroux, 1991).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.