“Các vật thể và các huyễn ảnh” – Octavio Paz

Octavio Paz (1914–1998) là nhà thơ người Mexico. Ông được trao giải Miguel de Cervantes năm 1981, giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1982, và giải Nobel văn chương năm 1990.

Các vật thể và các huyễn ảnh

gửi Joseph Cornell

Các khối lục giác bằng gỗ và thủy tinh
chỉ lớn hơn chút so với một cái hộp đựng giày.
Chúng chứa đựng đêm và các ngọn đèn của nó.

Các tượng đài cho mỗi khoảnh khắc,
tạo nên từ các mảnh vỡ của mỗi khoảnh khắc:
các chiếc lồng của vô tận.

Các viên bi, cúc, đê, xúc xắc,
ghim, tem, hạt cườm thủy tinh:
các câu chuyện của thời gian.

Ký ức dệt và tháo các tiếng vọng:
trong bốn góc hộp
các quý cô không bóng chơi trốn tìm.

Lửa chôn trong gương,
nước ngủ trong đá mã não:
các solo của Jenny Lind và Jenny Colon.

“Người ta phải vẽ tranh,” Degas nói,
“như người ta phạm tội.” Song anh dựng
các hộp nơi các thứ nhẹ bớt đi khỏi tên chúng.

Máy đánh xèng của các viễn tượng,
bình hội ngộ của những hồi ức,
khách sạn của những con dế và các chòm sao.

Các mảnh vỡ cực tiểu, rời rạc,
đối lập của Lịch sử, kẻ sáng tạo các tàn tích,
anh tạo ra các sáng tạo từ các tàn tích của anh.

Nhà hát của những linh hồn:
các vật thể chơi đánh vòng
bằng các luật của sự đồng nhất.

Grand Hotel Couronne: trong một cái lọ,
quân ba bích và, rất tập trung,
Cô bé Tí hon trong các khu vườn phản chiếu.

Một chiếc lược là một cây đàn hạc
được gảy bởi ánh mắt của một cô gái
câm bẩm sinh.

Đèn phản quang của con mắt tâm linh
làm tan cảnh tượng:
Chúa đơn độc trên một thế giới tuyệt chủng.

Các huyễn ảnh hiện rõ.
Thân xác chúng nhẹ hơn cả ánh sáng.
Chúng tồn lại lâu như câu này.

Joseph Cornell: bên trong các hộp của anh
các từ của tôi trở nên thấy được trong phút chốc.

Octavio Paz, “Objetos y apariciones,” Vuelta (Seix Barral, 1976).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.