“Một nhà thơ Ba Lan” – Czesław Miłosz

Czesław Miłosz (1911–2004) là nhà văn, nhà thơ, và dịch giả người Ba Lan. Ông được trao giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1978 và giải Nobel văn chương năm 1980.

Một nhà thơ Ba Lan

Nội bằng nỗ lực rất lớn một nhà thơ Ba Lan vượt qua trong chính mình một di sản được bảo tồn qua ngôn ngữ – nỗi bận tâm về số phận của một đất nước bị kẹp giữa hai thế lực. Và điều này phân biệt anh ta với một nhà thơ viết bằng một thứ tiếng may mắn hơn.

Một nhà thơ Kurd thì chỉ quan tâm đến số phận của người Kurd. Đối với một nhà thơ Mỹ, khái niệm “số phận của người Mỹ” không tồn tại. Một nhà thơ Ba Lan thì luôn luôn ở giữa.

Từ sự đụng độ của hai thế lực đối lập này mà tạo nên nét đặc trưng của thơ ca Ba Lan – thể hiện rõ trong những bài thơ chẳng liên quan gì đến lịch sử, như trong thơ erotic của Anna Świrszczyńska.

Sự giải phóng hoàn toàn khỏi trọng lực của cái địa phương và tỉnh lẻ buộc một nhà thơ phải bắt chước các mô hình nước ngoài.

Một nhà thơ, bị ném vào cái nồi lẩu hải sản tạp pí lù của quốc tế, nơi mà nếu có gì có thể phân biệt được thì đó chỉ là những cục cá tôm chín nẫu, bỗng nhận ra mình ngồi yên vị nơi tỉnh lẻ, thị trấn, vùng quê hẻo lánh của mình, và bắt đầu ban phước cho nó.

Czesław Miłosz, “A Polish Poet,” Road-side Dog, trans. author and Robert Hass (Farrar, Straus and Giroux, 1998).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.