Czesław Miłosz (1911–2004) là nhà văn, nhà thơ, và dịch giả người Ba Lan. Ông được trao giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1978 và giải Nobel văn chương năm 1980.
“Chúng ta được phép” – cởi váy, nữ bá tước nói với người tình của mình đang nằm dài trên giường, chống đầu lên khuỷu tay, nhìn cô trong gương. “Ấy nhưng, chúng ta nên giữ hình ảnh của mình, vì những người bình thường,” cô gỡ những chiếc lược đồi mồi trên mái tóc kẹp khéo léo. “Em thấy có lỗi vì cô hầu Betsy của mình cũng làm thế với Joseph của cô. Thực sự, không thể nào bảo vệ được những đầy tớ của mình, họ đơn giản là sống quá gần chủ nhân, cố nhiên họ sẽ quan sát và bắt chước. Nhưng có biết bao những người nhỏ bé bình thường, mù chữ, sống trong những ngôi làng của họ như cha ông họ đã sống. Thật đáng sợ khi nghĩ điều gì sẽ xảy ra nếu ai nấy nhìn vào những người địa vị cao hơn và tưởng tượng họ có quyền được hưởng cùng những quyền lợi, tiền bạc và lạc thú như thế. Anh có thể gọi em là một nhà đạo đức, Zis, nhưng hãy tưởng tượng một thế giới mà mọi điều cấm đoán đều biến mất. Nếu chúng ta quan tâm đến khuôn phép lễ nghĩa, thì đó là để bảo vệ họ, những kẻ bất hạnh đáng thương này, khỏi chính họ. Mặc cho họ không biết điều đó,” cô nói thêm, khoác lên mình chiếc váy ngủ đăng ten.
Czesław Miłosz, “In Praise of Inequality,” Road-side Dog, trans. author and Robert Hass (Farrar, Straus and Giroux, 1998).
Copyright © 1998 by Czesław Miłosz | Nguyễn Huy Hoàng dịch.