“Ở đâu đó có cuộc đời giản đơn và ánh sáng” – Anna Akhmatova

Anna Akhmatova sinh năm 1889 ở Odessa. Năm 1910 bà kết hôn với nhà thơ Nikolai Gumilev và cùng chồng và các nhà thơ như Osip Mandelstam và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme. Năm 1912 bà xuất bản tập thơ đầu và chỉ trong chín năm bà cho ra đời thêm bốn tập thơ khác. Năm 1918 bà ly hôn với Gumilev và kết hôn với Vladimir Shileyko cho đến khi ly dị năm 1926, trong khi Gumilev bị Cheka hành quyết năm 1921. Bà có thêm một mối tình nữa với Nikolai Punin, người qua đời trong Gulag năm 1953. Thơ của Akhmatova bị chính quyền cấm xuất bản cho đến năm 1940, rồi một lần nữa sau khi Thế chiến II kết thúc. Hai tuyển tập thơ của bà được xuất bản trở lại vào các năm 1958 và 1961, nhưng phải đến năm 1987 tác phẩm vĩ đại của bà về cuộc Đại thanh trừng, Requiem (Cầu hồn), mới được xuất bản ở Liên Xô. Thay vì chọn cuộc sống lưu vong như nhiều nhà thơ cùng thời, bà ở lại Leningrad cho đến khi qua đời năm 1966.

Ở đâu đó có cuộc đời giản đơn và ánh sáng

Ở đâu đó có cuộc đời giản đơn và ánh sáng
Trong vắt, ấm áp và tươi vui…
Có anh hàng xóm bên hàng giậu ban chiều
Thủ thỉ với một cô gái, và chỉ có đàn ong là nghe thấy
Cuộc trò chuyện dịu ngọt nhất trên đời.

Còn chúng ta sống trang nghiêm, khó nhọc,
Tuân theo nghi thức của những cuộc gặp đắng cay,
Khi một cơn gió vô tình đâu đây
Làm đứt đoạn một lời vừa mới mở.

Song chúng ta sẽ không bao giờ đem đổi
Thành phố đá hoa cương của bất hạnh và vinh quang,
Những giòng sông rộng lấp lánh ánh băng,
Những khu vườn nắng khuất, ảm đạm
Và giọng Nàng thơ chỉ vừa nghe thấp thoáng.

Anna Akhmatova, “Ведь где-то есть простая жизнь и свет” (1915).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.