Osip Mandelstam sinh năm 1891 trong một gia đình Do Thái ở Warsaw. Năm 1911 ông cùng các nhà thơ Nikolai Gumilev và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme và xuất bản tập thơ đầu năm 1913. Năm 1922 ông kết hôn với Nadezhda Khazina và chuyển đến Moskva, nơi ông kiếm sống bằng công việc phê bình và dịch thuật. Năm 1933 ông viết một bài thơ giễu nhại Stalin, dẫn đến việc bị bắt giữ và kết án đi đày trong năm sau đó. Trong làn sóng Đại thanh trừng 1936–1938, ông bị bắt lần thứ hai và bị kết án năm năm tù vì “các hoạt động phản cách mạng.” Ông qua đời ở trại trung chuyển Vtoraya Rechka gần Vladivostok vào tháng 12 năm 1938.
gửi A.A.A.
Hãy lưu giữ lời tôi mãi mãi vì cái vị của bất hạnh và khói,
Vì nhựa của nhẫn nại vòng tròn, vì hắc ín của lao động lương tâm.
Giống như nước giếng Novgorod phải ngọt lịm và đen,
Để Giáng sinh như bảy chiếc vây một ngôi sao phản chiếu.
Và vì điều này, cha tôi, bạn tôi, và cục cằn người giúp đỡ,
Tôi – người em bị từ mặt, kẻ bị ruồng trong gia đình nhân dân, –
Hứa sẽ đẽo những khúc gỗ giếng chắc như người Tatar đã từng
Dùng để hạ các hoàng tử trong một chiếc xô xuống chúng.
Giả như những khối thớt lạnh lẽo kia có yêu tôi một chút –
Giống như nhắm đến cái chết những con khăng đổ rạp trong vườn, –
Vì điều này tôi sẽ sống cả đời chỉ mặc một chiếc áo sắt
Và để Pyotr hành quyết tôi sẽ tìm một chiếc cán trong rừng.
3 tháng 5, 1931
Osip Mandelstam, “Сохрани мою речь…” (1931).
Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.