“Staryi Krym” – Osip Mandelstam

Osip Mandelstam sinh năm 1891 trong một gia đình Do Thái ở Warsaw. Năm 1911 ông cùng các nhà thơ Nikolai Gumilev và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme và xuất bản tập thơ đầu năm 1913. Năm 1922 ông kết hôn với Nadezhda Khazina và chuyển đến Moskva, nơi ông kiếm sống bằng công việc phê bình và dịch thuật. Năm 1933 ông viết một bài thơ giễu nhại Stalin, dẫn đến việc bị bắt giữ và kết án đi đày trong năm sau đó. Trong làn sóng Đại thanh trừng 1936–1938, ông bị bắt lần thứ hai và bị kết án năm năm tù vì “các hoạt động phản cách mạng.” Ông qua đời ở trại trung chuyển Vtoraya Rechka gần Vladivostok vào tháng 12 năm 1938.

Staryi Krym

Mùa xuân lạnh. Staryi Krym đói khát,
Như dưới thời Wrangel – đầy tội lỗi như nhau.
Chó trong sân, những miếng vá trên giẻ rách,
Cùng một làn khói cắn, xám xịt màu.

Khoảng cách lơ đễnh vẫn đẹp như trước –
Những cái cây, những cái nụ hơi phồng,
Đứng như người lạ; và hạnh đào điểm xuyết
Sự ngu ngốc tháng Bốn, khơi dậy sự xót thương.

Tự nhiên không nhận ra khuôn mặt chính nó,
Và khủng khiếp những cái bóng – Ukraina, Kuban…
Trên mặt đất nỉ các nông dân đói khát
Canh cổng, nhưng không động vào vòng.

Osip Mandelstam, “Старый Крым” (1933).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.