Joseph Brodsky sinh năm 1940 ở Leningrad và định cư ở Hoa Kỳ từ năm 1972 sau khi bị chính quyền Liên Xô trục xuất. Ông được trao giải phê bình của Hiệp hội Nhà Phê bình Sách Quốc gia Mỹ năm 1986 và giải Nobel văn chương năm 1987, sau đó được bổ nhiệm làm Poet Laureate của Hoa Kỳ từ năm 1991 đến năm 1992. Ông qua đời ở New York City năm 1996.
Từ hàm sư tử
nước không róc rách và không nghe thấy tiếng gầm.
Lan dạ hương ra hoa. Không tiếng huýt, không tiếng hét.
Không một giọng nói nào. Tán lá bất động.
Và tình huống này thật xa lạ với một khuôn mặt đáng sợ như vậy,
một tình huống mới.
Môi nó khô
và thanh quản rỉ sét: kim loại không tồn tại mãi.
Chỉ là có người đã vặn chặt vòi nước,
vùi trong bụi rậm, ở cuối đuôi,
và tầm ma đã mọc cuốn vào van. Đêm xuống;
từ những lùm cây
hàng loạt những cái bóng
chạy ra đài phun nước như những con sư tử từ trong bụi rậm.
Chúng vây quanh kẻ đồng tộc đang ngủ giữa bồn,
nhảy qua rào chắn, bắt đầu bu vào nó,
liếm bàn chân và mõm vị tù trưởng của mình. Và chúng càng liếm,
diện mạo đáng sợ của nó
càng trở nên tối sầm. Cứ thế
cuối cùng nó lẫn vào với chúng và bất thình lình
sống dậy và nhảy xuống. Và cả bầy mau chóng
chạy vào trong bóng tối. Bầu trời
giấu sao sau mây, và những người suy nghĩ tỉnh táo
sẽ gọi đây
là vụ bắt cóc tù trưởng
– và vì những giọt mưa đầu đang lấp lánh trên băng ghế –
sẽ gọi vụ bắt cóc tù trưởng là sắp sửa mưa xuống.
Mưa đổ những cây thước xiên xuống đất,
đan lưới hoặc chuồng cho gia đình sư tử trên không
mà không cần nút thắt và đinh.
Mưa
lất phất
ấm.
Giống con sư tử, họng của chúng sẽ không thể làm mát.
Mi sẽ không được yêu và sẽ không bị lãng quên.
Và nếu mi là một con quái vật thì một bầy quái vật
sẽ hồi sinh mi vào giờ khuya từ lòng đất.
Mưa và tuyết
sẽ làm lộ
cuộc trốn thoát của mi.
Và, không bao giờ bị cảm lạnh,
dẫu thế nào mi cũng sẽ trở lại thế gian này ngủ đêm.
Bởi chẳng có nỗi cô đơn nào lớn hơn ký ức về một phép lạ.
Như thế những người từng ở tù quay trở lại nơi đó,
và những con bồ câu quay trở lại rương.
Joseph Brodsky, “Фонтан” (1967).
Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.