“Cây mộc qua” – Louise Glück

Louise Glück (1943–2023) là nhà thơ người Mỹ. Bà được trao giải Pulitzer cho thơ năm 1993, giải Sách Quốc gia Mỹ cho thơ năm 2014, và giải Nobel văn chương năm 2020.

Cây mộc qua

Cuối cùng, chúng ta chỉ có thời tiết làm chủ đề.
May thay, chúng ta đã sống trong một thế giới có các mùa –
chúng ta vẫn, cảm thấy, tiếp cận được sự đa dạng:
bóng tối, sự hưng phấn, nhiều kiểu chờ đợi khác nhau.

Tôi cho rằng, theo đúng nghĩa, những trao đổi của chúng ta
chẳng thể gọi là trò chuyện, bị
chi phối bởi sự đồng tình, bởi sự lặp lại.

Song sẽ là sai lầm khi hình dung
chúng ta không có cảm giác về nhau hay
phản ứng sâu với thế giới, như sẽ là sai lầm khi tin
cuộc đời chúng ta chật hẹp, hay trống rỗng.

Chúng ta đã có nhiều của cải.
Thực tế, chúng ta đã có mọi thứ chúng ta có thể thấy
và trong khi đúng là chúng ta không thể thấy
được khoảng cách lớn hay chi tiết nhỏ,
những gì có thể nhận ra, chúng ta đã nắm bắt
với một sự thèm khát mà tuổi trẻ khó có thể hình dung,
như thể mọi kinh nghiệm đã được truyền dẫn vào
một vài nhận thức này.

Truyền dẫn vào không với ký ức.
Bởi quá khứ đã lạc mất với chúng ta như một tham chiếu,
lạc mất như hình ảnh, như tự sự. Nó đã chứa đựng gì?
Có tình yêu không? Đã từng có không
sự lao động bền bỉ? Hay danh tiếng, đã bao giờ có không
cái gì như thế?

Cuối cùng, chúng ta không cần phải hỏi. Bởi vì
chúng ta cảm thấy quá khứ; nó, bằng cách nào đó,
đã ở trong những thứ này, bãi cỏ trước nhà và bãi cỏ sau nhà,
thấm đẫm chúng, cho cây mộc qua nhỏ
một sức nặng và ý nghĩa gần như vượt quá chịu đựng.
Hoàn toàn lạc mất song sống động lạ kỳ, toàn bộ sự tồn tại con người chúng ta –
sẽ là sai lầm khi nghĩ
vì chúng ta chưa bao giờ rời khỏi mảnh sân
nên những gì chúng ta cảm thấy ở đó đã bị thu hẹp hoặc một phần.
Trong sự huy hoàng và lộng lẫy của nó, thế giới
cuối cùng đã hiện diện.

Và nó luôn là điều này chúng ta bàn hay ám chỉ tới
khi chúng ta cảm thấy muốn nói.
Thời tiết. Cây mộc qua.
Bạn, trong sự ngây thơ của bạn, bạn biết gì về thế giới này?

Louise Glück, “The Quince Tree,” The Seven Ages (HarperCollins, 2001).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.