“1914” – Osip Mandelstam

Osip Mandelstam sinh năm 1891 trong một gia đình Do Thái ở Warsaw. Năm 1911 ông cùng các nhà thơ Nikolai Gumilev và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme và xuất bản tập thơ đầu năm 1913. Năm 1922 ông kết hôn với Nadezhda Khazina và chuyển đến Moskva, nơi ông kiếm sống bằng công việc phê bình và dịch thuật. Năm 1933 ông viết một bài thơ giễu nhại Stalin, dẫn đến việc bị bắt giữ và kết án đi đày trong năm sau đó. Trong làn sóng Đại thanh trừng 1936–1938, ông bị bắt lần thứ hai và bị kết án năm năm tù vì “các hoạt động phản cách mạng.” Ông qua đời ở trại trung chuyển Vtoraya Rechka gần Vladivostok vào tháng 12 năm 1938.

1914

Người Hy Lạp chuẩn bị chiến tranh
Nơi đảo Salamis đáng mến –
Nó, tay kẻ thù xé nát bươm,
Từ cảng Athen có thể thấy.

Giờ, những bạn đảo của chúng ta
Đang trang bị cho các tàu chiến.
Vùng đất ngọt của châu Âu
Nước Anh chưa bao giờ thích!

Hỡi châu Âu, Hy Lạp tái sinh,
Hãy bảo vệ Acropolis và Piraeus!
Chúng ta không cần quà từ đảo kia –
Cả rừng tàu không mời đến.

Osip Mandelstam, “1914” (1916).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.