“Hôm nay ngày Đức mẹ Smolensk” – Anna Akhmatova

Anna Akhmatova sinh năm 1889 ở Odessa. Năm 1910 bà kết hôn với nhà thơ Nikolai Gumilev và cùng chồng và các nhà thơ như Osip Mandelstam và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme. Năm 1912 bà xuất bản tập thơ đầu và chỉ trong chín năm bà cho ra đời thêm bốn tập thơ khác. Năm 1918 bà ly hôn với Gumilev và kết hôn với Vladimir Shileyko cho đến khi ly dị năm 1926, trong khi Gumilev bị Cheka hành quyết năm 1921. Bà có thêm một mối tình nữa với Nikolai Punin, người qua đời trong Gulag năm 1953. Thơ của Akhmatova bị chính quyền cấm xuất bản cho đến năm 1940, rồi một lần nữa sau khi Thế chiến II kết thúc. Hai tuyển tập thơ của bà được xuất bản trở lại vào các năm 1958 và 1961, nhưng phải đến năm 1987 tác phẩm vĩ đại của bà về cuộc Đại thanh trừng, Requiem, mới được xuất bản ở Liên Xô. Thay vì chọn cuộc sống lưu vong như nhiều nhà thơ cùng thời, bà ở lại Leningrad cho đến khi qua đời năm 1966.

Hôm nay ngày Đức mẹ Smolensk

Tưởng niệm A. Blok

Hôm nay ngày Đức mẹ Smolensk,
Trôi trên cỏ là hương trầm xanh ngát,
Và tiếng hát cầu siêu cứ thế tuôn
Hôm nay không buồn, mà tươi sáng.
Và các bà góa hồng hào dẫn
Những cậu bé, cô bé đến nghĩa trang
Để thăm mộ phần của người cha,
Và nghĩa trang – một rừng dạ oanh
Đã bất động, lặng im dưới nắng.
Cho Đấng Cầu thay Smolensk chúng ta mang đến,
Cho Đức mẹ chí thánh của Ngài,
Trong chiếc quan tài bạc trên tay
Mặt trời chúng ta, bị dập tắt trong đau đớn,
Alexander, con thiên nga trắng muốt.

tháng 8, 1921

Anna Akhmatova, “А Смоленская нынче именинница” (1921).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.