“Con quỷ trong tôi” – Marina Tsvetaeva

Marina Tsvetaeva sinh năm 1892 ở Moskva, con gái của một giáo sư nghệ thuật và một nghệ sĩ piano. Bà xuất bản tập thơ đầu năm 1910 và kết hôn với nhà thơ Sergei Efron năm 1912. Năm 1917 Efron gia nhập lực lượng Bạch vệ và trong khoảng thời gian hai người bị chia cắt trong cuộc nội chiến Nga, Tsvetaeva đã có những mối tình ngắn ngủi với Osip Mandelstam và Sofia Parnok. Năm 1922 bà đoàn tụ với Efron ở Berlin, rồi chuyển tới Praha và định cư ở Paris năm 1925 cho đến khi trở về Moskva năm 1939. Năm 1941 Tsvetaeva tự sát; Sergei Efron bị hành hình.

Con quỷ trong tôi

Con quỷ trong tôi chưa chết,
Nó vẫn còn sống nhăn!
Trong thân xác như trong hầm,
Trong cái tôi như trong ngục.

Thế giới là các bức tường.
Lối ra là cái búa.
(“Thế giới là một sân khấu,”
Diễn viên lảm nhảm vô nghĩa.)

Và hắn không hề lừa gạt,
Cái tên hề què quặt.
Trong thân xác – như trong vinh quang.
Trong thân xác – như trong áo choàng.

Hãy bất lão trường sinh!
Cuộc đời – hãy trân trọng!
(Chỉ các thi sĩ là trong xương
– Như trong lời dối trá!)

Không, ta không thể chơi rong,
Các anh em ca hát,
Trong thân xác như trong
Áo choàng bông của bố.

Ta xứng điều tốt đẹp hơn.
Ta héo đi trong hơi ấm.
Trong thân xác – như trong chuồng.
Trong cái tôi – như trong vạc.

Chúng ta không tích lũy
Những hào quang phàm trần.
Trong thân xác – như trong đầm,
Trong thân xác – như trong hầm mộ,

Trong thân xác – như trong tột cùng
Sự lưu đày. Ta đã héo hon!
Trong thân xác – như trong một bí mật,
Trong thái dương – như trong kẹp

Của một mặt nạ sắt.

5 tháng 1, 1925

Marina Tsvetaeva, “Жив, а не умер” (1925).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.