“Tôi ghét ánh sáng” – Osip Mandelstam

Osip Mandelstam sinh năm 1891 trong một gia đình Do Thái ở Warsaw. Năm 1911 ông cùng các nhà thơ Nikolai Gumilev và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme và xuất bản tập thơ đầu năm 1913. Năm 1922 ông kết hôn với Nadezhda Khazina và chuyển đến Moskva, nơi ông kiếm sống bằng công việc phê bình và dịch thuật. Năm 1933 ông viết một bài thơ giễu nhại Stalin, dẫn đến việc bị bắt giữ và kết án đi đày trong năm sau đó. Trong làn sóng Đại thanh trừng 1936–1938, ông bị bắt lần thứ hai và bị kết án năm năm tù vì “các hoạt động phản cách mạng.” Ông qua đời ở trại trung chuyển Vtoraya Rechka gần Vladivostok vào tháng 12 năm 1938.

Tôi ghét ánh sáng

Tôi ghét ánh sáng
Của những vì sao đơn điệu.
Hế lô, cơn mê sảng cũ của tôi, –
Sự chòi lên của tháp nhọn!

Đá, hãy là đăng ten
Và hãy thành một tấm mạng:
Chọc bầu ngực rỗng của bầu trời
Bằng một cây kim mảnh.

Rồi tôi sẽ đến lượt –
Tôi cảm thấy sải cánh dang.
Vậy – sẽ đi về đâu
Mũi tên của suy nghĩ sống?

Hay, đã đi đến tận
Con đường và thời gian, tôi sẽ về:
Nơi đó – tôi đã không thể yêu,
Nơi đây – đem lòng yêu tôi sợ…

Osip Mandelstam, “Я ненавижу свет” (1912).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.