“Đôi mắt yếu ớt van xin lòng thương xót” – Anna Akhmatova

Anna Akhmatova sinh năm 1889 ở Odessa. Năm 1910 bà kết hôn với nhà thơ Nikolai Gumilev và cùng chồng và các nhà thơ như Osip Mandelstam và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme. Năm 1912 bà xuất bản tập thơ đầu và chỉ trong chín năm bà cho ra đời thêm bốn tập thơ khác. Năm 1918 bà ly hôn với Gumilev và kết hôn với Vladimir Shileyko cho đến khi ly dị năm 1926, trong khi Gumilev bị Cheka hành quyết năm 1921. Bà có thêm một mối tình nữa với Nikolai Punin, người qua đời trong Gulag năm 1953. Thơ của Akhmatova bị chính quyền cấm xuất bản cho đến năm 1940, rồi một lần nữa sau khi Thế chiến II kết thúc. Hai tuyển tập thơ của bà được xuất bản trở lại vào các năm 1958 và 1961, nhưng phải đến năm 1987 tác phẩm vĩ đại của bà về cuộc Đại thanh trừng, Requiem, mới được xuất bản ở Liên Xô. Thay vì chọn cuộc sống lưu vong như nhiều nhà thơ cùng thời, bà ở lại Leningrad cho đến khi qua đời năm 1966.

Đôi mắt yếu ớt van xin lòng thương xót

Đôi mắt yếu ớt van xin lòng thương xót.
Tôi biết phải làm gì với chúng đây?
Khi ai đó họ nhắc trước mặt tôi
Một cái tên ngân vang, ngắn ngủi?

Trên con đường qua đồng tôi bước, lối
Xếp những khúc gỗ xám chất chồng lên nhau.
Nơi đây cơn gió nhẹ thổi tự do
Như vào mùa xuân, thất thường, tươi mới.

Và con tim đã mệt nhoài nghe thấy
Một tin tức bí mật từ người xa.
Tôi biết: anh còn sống, anh còn thở, anh ta
Dám cả gan đến không thèm buồn bã.

1912
Tsarskoye Selo

Anna Akhmatova, “Безвольно пощады просят” (1912).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.