“Gauguin Kết cục” – Zbigniew Herbert

Zbigniew Herbert (1924–1998) là nhà thơ người Ba Lan. Ông được trao giải nhà nước Áo cho văn chương châu Âu năm 1965, giải Herder năm 1973, và giải Jerusalem năm 1991.

Gauguin Kết cục

Với những bông hoa xoài dưới thời tiết trắng dưới mưa đen
trên rue des Fourneaux và trên Thái Bình Dương
Gauguin cao lớn mở ra một con đường rộng giữa những bức vẽ
và những chiếc lá bằng tiếng giày gỗ gõ lộc cộc nặng nề
ông tìm một dòng suối rồi uống thật lâu
bầu trời xẻ ra bằng một lưỡi dao đoạn thiếp đi ngọt ngào

ông không muốn sự nghỉ ngơi ông muốn giấc ngủ
nó là lao động một cuộc hành quân dài lúc ban trưa
với những xô tranh tối om

                      thỉnh thoảng ông vẫn nghe thấy
tiếng xì xào của các salon Paris một phụ nữ da trắng
vẫn ở nhà ông kéo tấm rèm lại
có lẽ nàng còn đang ngủ
cứ để nàng ngủ

bãi nôn của đại dương những cây ghi ta những con vẹt
ông đã chẳng yêu các cô gái cả Tehura
lẫn Mette Gad với một sợi nước bọt trên môi
Aline chết quá trẻ ông ghê tởm nấm mốc

một xe đẩy lớn lăn đi với những bông hoa xoài
vị vua cuối cùng Pomare một quả dứa thối
đi xuống lòng đất trong một bộ quân phục đô đốc
một chiếc chuông gỗ ngân

bệnh nhân Vincent dưới nắng như một bông hướng dương
mặt trời đốt qua bộ não màu nâu đỏ của ông
ông có lòng dũng cảm ông vẽ bằng một lưỡi dao cạo
nó không phải Monet mà là ông hét lên tôi không làm triển lãm
avec le premier barbouilleur venu

người hiểu ý nghĩa của cobalt phải rời sàn giao dịch
chẳng còn con đường nào chỉ con đường ra biển
Gauguin chống khuỷu tay và quỳ gối xuống đẩy cơ thể đi
quả cây như những vết loét rừng giống như địa y
các vị thần Maori xỉa răng chăm chú
bãi nôn của đại dương những cây ghi ta những con vẹt

giữa bầu trời lửa và cỏ lửa-tuyết
một ngôi làng Breton với những bông hoa xoài

Zbigniew Herbert, “Gauguin the End,” Selected Poems of Zbigniew Herbert, trans. Bogdana and John Carpenter (Oxford University Press, 1977).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.