“Người thì tạc bằng đá, người thì bằng đất sét” – Marina Tsvetaeva

Marina Tsvetaeva sinh năm 1892 ở Moskva, con gái của một giáo sư nghệ thuật và một nghệ sĩ piano. Bà xuất bản tập thơ đầu năm 1910 và kết hôn với nhà thơ Sergei Efron năm 1912. Năm 1917 Efron gia nhập lực lượng Bạch vệ và trong khoảng thời gian hai người bị chia cắt trong cuộc nội chiến Nga, Tsvetaeva đã có những mối tình ngắn ngủi với Osip Mandelstam và Sofia Parnok. Năm 1922 bà đoàn tụ với Efron ở Berlin, rồi chuyển tới Praha và định cư ở Paris năm 1925 cho đến khi trở về Moskva năm 1939. Năm 1941 Tsvetaeva tự sát; Sergei Efron bị hành hình.

Người thì tạc bằng đá, người thì bằng đất sét

Người thì tạc bằng đá, người thì bằng đất sét –
Song tôi bạc sáng long lanh!
Tên tôi – Marina, nghề của tôi – bội phản,
Tôi là bọt biển cõi trần.

Người thì bằng đất sét, người thì bằng xương thịt –
Cho họ, bia mộ và cỗ quan…
– Tôi được rửa tội trong chậu biển – và cất cánh
Tôi tan vỡ không ngừng!

Qua tất tật trái tim, qua tất tật mắt lưới
Ý chí của tôi đâm xuyên.
Tôi – anh có thấy những lọn tóc phóng túng? –
Chẳng thể biến thành muối của đất liền!

Dưới những đầu gối hoa cương các người tôi vỡ,
Theo mỗi con sóng, tôi hồi sinh!
Bọt đại dương vạn tuế – bọt hân hoan vạn tuế –
Bọt cao vời vợi muôn năm!

23 tháng 5, 1920

Marina Tsvetaeva, “Кто создан из камня, кто создан из глины” (1920).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.