“24 tháng Mười hai, 1971” – Joseph Brodsky

Joseph Brodsky sinh năm 1940 ở Leningrad và bị trục xuất khỏi Liên Xô năm 1972. Ông được trao giải Nobel văn chương năm 1987 và qua đời ở New York City năm 1996.

24 tháng Mười hai, 1971

cho V. S.

Dịp Giáng sinh ai cũng hóa một tí pháp sư.
Trong các tiệm tạp hóa sự lầy lội và chen chúc.
Để giành lấy một hũ kẹo halva vị cà phê
một đám đông bao vây lấy quầy hàng
mang vác bao nhiêu là thùng đồ cao ngất:
ai cũng là vị vua, là con lạc đà của chính hắn.

Nào lưới, túi, nào túi lưới, nào giấy gói,
nón, mũ, cà vạt đều xộc xệch ngả nghiêng.
Mùi của rượu vodka, lá thông và cá tuyết,
của những quả quýt, táo và quế thơm.
Những khuôn mặt hỗn độn, và mưa tuyết
che khuất đi cả con đường đến Bê-lem.

Và những người mang các món quà tặng khiêm nhường
nhảy lên xe buýt, lèn chặt những cánh cửa,
rồi biến mất vào những khoảng trống của sân,
ngay cả khi họ biết rằng hang động trống rỗng:
không thú vật, không máng cỏ, không Bà,
Người trên đầu sẽ lấp lánh một hào quang.

Sự trống rỗng. Nhưng nghĩ đến điều đó
thình lình ánh sáng đến như thể từ hư không.
Giá như Hê-rốt biết rằng ông ta càng mạnh
thì phép lạ càng chắc chắn, như một lẽ tất nhiên.
Sự bền chặt của một mối quan hệ như thế
là cơ chế cơ bản của Giáng sinh.

Đó là cái người ta đang ăn mừng khắp nơi,
bởi lẽ sự đến gần của Nó dịch tất cả
các chiếc bàn lại gần nhau. Có lẽ chưa cần
một ngôi sao, nhưng thiện chí của con người
đã trông thấy được từ một khoảng cách xa,
và những người chăn cừu đã đốt lửa.

Tuyết đổ; các ống khói không bốc khói
mà réo lên inh ỏi. Mặt ai nấy đều lem luốc.
Hê-rốt uống rượu. Đàn bà đem giấu con.
Ai đang đến – người ta không ai biết:
các dấu hiệu đâu đã tỏ tường, và các trái tim
có thể bỗng không nhận ra kẻ mới đến.

Nhưng khi giữa một khung cửa gió lộng
từ một màn sương trong bóng đêm dày đặc
một bóng người quấn khăn choàng xuất hiện,
mi cảm nhận được mà không hề hổ thẹn
cả Hài Nhi, cả Thánh Linh trong mình;
và mi ngước lên trời và thấy – một ngôi sao.

Joseph Brodsky, “24 декабря 1971 года” (1972).

Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.