Seamus Heaney sinh năm 1939 ở hạt Derry, Bắc Ireland. Ông xuất bản tập thơ đầu năm 1966, theo sau là các tập thơ, phê bình, và dịch phẩm đưa ông đến vị thế là một trong những nhà thơ hàng đầu của thế hệ mình. Ông được trao giải Nobel văn chương năm 1995, giải T. S. Eliot năm 2006, và giải Forward cho tập thơ xuất sắc nhất năm 2010. Ông qua đời ở Dublin năm 2013.
Mưa đang rơi xuống than đen và tro ướt, ấm.
Có những vết lốp trong sân, chiếc xe tải cũ của Agnew
Đã hạ thành xuống và Agnew chàng chở than
Với cái giọng Belfast đang dụ ngọt mẹ tôi.
Bà có bao giờ đi xem phim ở Magherafelt không?
Nhưng trời đang mưa và anh vẫn còn nửa xe
Để đi giao tiếp. Lần này thứ quặng
Mà than của chúng tôi lấy từ màu đen lụa, nên tro
Sẽ trắng lụa nhất. Chuyến buýt Magherafelt
(Qua Toomebridge) đi qua. Chiếc xe tải đã dỡ nửa
Với những bì than rỗng, gấp gọn, làm mẹ tôi xao xuyến:
Cái lối đưa đẩy của một chàng chở than đeo tạp dề da!
Phim nữa chứ! Sự kiêu kỳ của một người chở than…
Bà quay trở vào và mang ra chì đen
Và giấy nhám, bà mẹ những năm một chín bốn mươi này,
Tất tả quanh chiếc lò của bà, gạt hờ tro trên má
Bằng một cú trái tay trong khi chiếc xe tải đã khóa
Nổ máy và quay đầu và hướng về Magherafelt
Và chuyến giao hàng cuối. Ôi, Magherafelt!
Ôi, giấc mơ nhung đỏ và một chàng chở than thành phố
Trong khi thời gian tua tới và một chiếc xe tải khác
Rên rỉ thành cú bung, trên phố Broad, với số chất nổ
Sẽ thổi bay trạm xe buýt thành bụi và tro tàn…
Sau khi chuyện xảy ra, tôi có một viễn ảnh về mẹ,
Một hồn ma trên băng ghế nơi tôi sẽ gặp bà
Trong cái phòng chờ sàn lạnh lẽo ở Magherafelt,
Những chiếc túi đi chợ của bà đầy ắp tro xẻng xúc vào.
Tử thần bước ra qua bà như một người chở than mặt bụi
Gấp lại những túi đựng xác, chất hàng
Hết rỗng lại tới rỗng, trong một trận xôn xao
Những hạt bụi và tiếng động cơ nổ, nhưng nó là chiếc
Xe tải nào bây giờ? Chiếc của Agnew hồi trẻ hay chiếc kia
Nặng hơn, chết chóc hơn, bị sắp đặt nổ tung
Ở một thời điểm vượt ngoài thời gian của bà ở Magherafelt…
Vậy thì hãy đếm túi và dụ ngọt bóng tối, chàng chở than,
Hãy lắng nghe tiếng mưa lộp độp trong tro mới
Khi anh nhấc một tải bụi đã từng là Magherafelt,
Rồi hãy xuất hiện lại từ xe tải của anh như chàng chở than
Con-thuyền-mộng của mẹ tôi, phủ lớp tro trắng lụa.
Seamus Heaney, “Two Lorries,” The Spirit Level (Faber and Faber, 1996).
Nguyễn Huy Hoàng dịch.