“Love Is Blind and Deaf” – Jonathan Safran Foer
Illustration by Mike Ellis
Jonathan Safran Foer là nhà văn người Mỹ, tác giả cuốn Everything Is Illuminated (Houghton Mifflin, 2002) và Extremely Loud and Incredibly Close (Houghton Mifflin, 2005). Anh đang dạy sáng tác tại Đại học New York. Truyện ngắn “Love Is Blind and Deaf” được đăng trên tạp chí The New Yorker, “Summer Fiction,” June 8 & 15, 2015.
Yêu là mù và điếc
Adam và Eva sống bên nhau hạnh phúc được một vài ngày. Bị mù, Adam chưa bao giờ phải thấy vết bớt hình ô van, lấm lem trên má Eva, hay chiếc răng cửa mọc lệch của cô, hay tàn dư của những móng tay bị gặm. Và, bị điếc, Eva chưa bao giờ phải nghe Adam ái kỷ một cách yếu đuối như thế nào, trơ lỳ một cách có chọn lọc trước lý lẽ và tính khí trẻ con đến khó chịu ra sao. Thật là tốt.
Họ ăn những quả táo khi họ ăn và, sau một thoáng, họ biết tất cả. Eva nắm được mục đích của khổ đau (không có), và Adam thấu được ý chí tự do (một vấn đề về thuật ngữ). Họ hiểu tại sao cây non có màu xanh, nơi nào ngọn gió bắt đầu, và điều gì sẽ diễn ra khi một lực không thể cưỡng lại gặp một vật không thể di chuyển. Adam nhìn thấy điểm; Eva nghe thấy sóng. Anh nhìn thấy hình dạng, cô nghe thấy âm thanh. Và, đến một thời điểm nhất định, không nhận thức được tiến trình đã đưa họ đến thời điểm đó, cả hai hoàn toàn được chữa khỏi mù và điếc. Được chữa khỏi cả hạnh phúc hôn nhân của họ.
Mình, cả hai tự hỏi, gặp phải chuyện gì thế này?
Ban đầu họ đấu tranh một cách thụ động, rồi họ tuyệt vọng một cách âm thầm, rồi họ sử dụng những từ ngữ mới một cách mơ hồ, rồi thẳng thừng, rồi họ tạo ra Cain, rồi họ ném những tạo hóa đầu tiên đi, rồi họ cãi nhau xem ai sở hữu phần nào của những thứ chưa bao giờ thuộc về ai. Họ hét về phía nhau từ hai phía đối diện của khu vườn mà họ đã lùi về:
Cô thật xấu!
Anh thật ngu và ác!
Rồi những vết bầm tím đầu tiên lan trên những chiếc đầu gối đầu tiên, khi những con người đầu tiên thì thầm những lời cầu nguyện đầu tiên: Diminish me until I can bear it.
Nhưng Chúa từ chối họ, hoặc làm ngơ họ, hoặc đơn giản là không tồn tại đủ.
***
Cả Adam và Eva đều không cần phải đúng. Họ cũng không cần bất cứ thứ gì có thể nhìn thấy hay nghe thấy trong thế giới này. Không bức vẽ nào, không cuốn sách nào, không bộ phim hay điệu nhảy hay tác phẩm âm nhạc nào, thậm chí không cần cả tự nhiên xanh có khả năng lấp đầy tấm lưới lọc của sự cô đơn. Họ cần hòa bình.
Một đêm Adam đi tìm Eva, khi những loài vật mới được đặt tên mơ những giấc mơ đầu tiên của mình. Eva nhìn thấy anh và tiến lại gần.
“Em ở đây,” cô bảo anh, bởi mắt anh được che bằng lá vả.
Anh mò mẫm phía trước và nói, “Anh ở đây,” dù cô không nghe thấy anh, bởi tai cô được bịt bằng lá vả cuộn lại.
***
Như thế có tác dụng cho đến khi không còn tác dụng. Chỉ có táo để ăn, nên Adam trói tay mình bằng cành vả và Eva nhồi miệng mình bằng lá vả. Như thế vẫn tốt cho đến khi không còn tốt. Anh đi ngủ trước khi anh mệt, kéo chăn lá vả lên đến hai lỗ mũi, được nhét sẵn lá vả rách. Cô nheo mắt qua tấm mạng lá vả nhìn chiếc điện thoại lá vả của mình, ánh sáng duy nhất trong không gian của thế giới, và lắng nghe mình lắng nghe anh cố gắng thở. Họ luôn tìm ra những cách thức mới để không nhận thức được vực thẳm giữa hai người.
Và vị Chúa không nhìn và không nghe mà họ được tạo ra trong trí tưởng tượng của người thở dài, “Chúng quá gần gũi.”
“Gần gũi?” thiên thần hỏi.
“Chúng luôn tìm ra những cách thức mới để không nhận thức được vực thẳm giữa chúng, nhưng đấy là vực thẳm của những khoảng cách rất nhỏ: một câu nói hay một sự im lặng ở đây, khép lại hoặc mở ra không gian ở kia, khoảnh khắc của sự thật khó khăn hoặc sự rộng lượng khó khăn. Đó là tất cả. Chúng luôn ở ngưỡng cửa.”
“Của thiên đường?” thiên thần hỏi, dõi theo hai con người với đến nhau một lần nữa.
“Của hòa bình,” Chúa nói, lật trang giấy của một cuốn sách không lề. “Chúng sẽ không bất an đến vậy nếu chúng không gần gũi đến vậy.” ♦
Bản dịch © 2015 Nguyễn Huy Hoàng.
Nguyễn Huy Hoàng 