Amos Oz là nhà văn người Israel và giáo sư ngành văn học Hebrew tại Đại học Ben-Gurion. Ông được trao giải Goethe năm 2005, giải Heinrich Heine năm 2008, và giải Franz Kafka năm 2013. Truyện ngắn “My Curls Have Blown All the Way to China” được đăng trên tạp chí The New Yorker số 21 tháng 9, 2015.
Tôi lấy một mảnh giấy từ chiếc bàn bừa bộn của Moshe và lên danh sách quần áo mùa đông cần mua:
Quần nhung kẻ.
Hai sơ mi vải nỉ.
Áo lót—dài tay.
Tất len.
Có lẽ thêm một bộ đồ ngủ mới.
Chỗ đó cho anh. Còn cho tôi:
Áo len.
Váy đông.
Hoặc quần. Thứ gì đó không quá đắt.
Tất dài giữ ấm.
Váy ngủ vải nỉ.
(Thay bấc trong máy sưởi chạy bằng dầu và bóng đèn báo lò hơi hoạt động hay không hoạt động.)
Trong bữa sáng, tôi bảo anh, “Moshe, em bảo này, mùa hè qua rồi và cuối cùng thì chúng mình cũng chẳng đến Tây Ban Nha như đã định, nên anh có thể đưa em ba ngàn rưỡi shekel để mua mấy thứ cho mùa đông được không?” Moshe đáp, “Ừ, được. Nhưng nghe này, trước hết anh có điều cần nói với em. Là thế này. Trong chuyến đi thăm Netanya cùng nhà máy, một tháng trước—em còn nhớ đấy—cái hôm em không muốn đi cùng anh, anh đã gặp một người, rồi sau đó bọn anh vẫn gặp nhau, và giờ, ừm, anh quyết định sẽ đi, dù anh rất xin lỗi vì điều đó. Thật lòng đấy. Nhưng anh có thể làm gì hả Bracha? Anh không có lựa chọn.”
Tôi đã ở đâu vào buổi sáng hôm họ gặp nhau lần đầu trong chuyến thăm Netanya cùng nhà máy nhỉ? Tôi nhớ là tôi ở quán làm tóc. Khi Lucien cắt đi ba phần tư lọn tóc của tôi, Moshe và cô gái đó đang lẻn ra khỏi buổi nói chuyện của phó giám đốc rồi ngồi bên nhau trên chiếc ghế tựa trên sân thượng của một khách sạn ở Netanya, nơi có thể nhìn thấy con đường đi dạo, biển, và những đám mây. Cứ mỗi lọn tóc của tôi chạm xuống sàn nhà, họ lại trao nhau một nụ cười hoặc mấy lời nhận xét đầy vẻ hiểu biết. Đến lúc Lucien tắt máy sấy tóc, họ đã phải lòng nhau. Khi tôi trả tiền rồi về, họ đang nắm tay nhau. Còn đám lọn tóc của tôi? Một cô gái, Suzy, môi son bóng tím, đang học nghề với Lucien và trông giống mấy cô diễn viên, đã quét chúng ra vỉa hè, vậy là mọi người đang bước lên chúng. Sau đó, một làn gió biển thổi tới và cuốn chúng đi, chúng ở đâu bây giờ? Có lẽ đã bị cuốn qua biên giới đến Jordan. Thật ngu dại làm sao khi đi cắt tóc và bỏ đi ba phần tư lọn tóc. Vào đúng buổi sáng ngày hôm đó.
*
Cái ngày sau khi anh bảo tôi rằng anh không có lựa chọn, tôi hỏi anh, “Moshe, ít nhất anh cũng phải nói xem em đã làm gì sai chứ? Em đã làm gì sai à?” Anh nổi giận, nhưng âm thầm. Anh chỉ cầm dĩa lên rồi trút toàn bộ cơn giận của anh vào quả trứng luộc đặt trên đĩa, cho đến khi lòng trắng nát bấy còn lòng đỏ bị cán dẹt và hằn vết răng dĩa. Trong lúc đó tôi cứ dán mắt vào chiếc đĩa của anh, bởi tôi không dám nhìn thẳng vào anh. Nhưng anh chẳng nói gì. Thường thì anh hay nghĩ về chuyện gì khác mỗi khi mọi người nói chuyện với anh. Tôi không trách anh vì đôi khi anh không nghe lời tôi nói với anh. Bởi vì anh thực sự có một khoảng thời gian vất vả trong công việc. Anh có quá nhiều việc phải gánh trên vai, còn Alfred thì lúc nào cũng sai khiến anh này nọ. Tôi thử lần nữa: Tôi bảo anh, “Moshe, anh nợ em ít nhất cũng nhiêu đây, ít nhất phải nói cho em biết em đã làm gì sai chứ.” Tôi ngước mắt lên và thấy anh đang ngồi sau tờ Nhật báo, nhưng anh đã cố gắng đặt tờ báo xuống trong một phút để trả lời tôi. “Em thấy không, vấn đề chính là ở em—em sẽ không bao giờ biết cách xoay xở một mình khi anh đang bận khi anh không có hứng khi không làm phiền anh và để anh yên một mình. Còn nữa, Bracha, đó không phải là vì em—đó là vì cô ấy. Làm sao mà em không hiểu?”
Giờ khi tôi nghĩ về điều đó bình tĩnh hơn, tôi có thể thấy tôi thực sự nên chọn thời điểm tốt hơn để nói chuyện với anh về điều đó. Giờ khi tôi nghĩ về điều đó bình tĩnh hơn, tôi cũng có thể thấy trong tháng qua đã có nhiều đêm anh không về nhà, hoặc về nhà muộn, sau khi tôi đã ngủ. Tôi đã không để ý chuyện đó. Tôi đã nghĩ, Có lẽ họ lại có thêm nhiều lô hàng, có một số đơn hàng lớn, và Alfred đang giữ anh lại nửa đêm. Khi tôi gọi điện đến nhà máy một vài lần vào đêm muộn mà không có ai nghe, tôi cũng chẳng nghĩ gì đến chuyện đó. Tôi đã nghĩ, Có lẽ anh đang ở dưới xưởng hoặc ngoài bên tàu bốc hàng, và phải ở đó để giám sát các lô hàng đêm. Tôi không muốn làm phiền anh. Tốt nhất là nên để anh một mình khi anh gặp vấn đề trong công việc hoặc gặp áp lực. Tôi thậm chí còn chẳng nghĩ về chuyện đó khi ba hoặc bốn lần điện thoại reo ở nhà và khi tôi nhấc máy và nói a lô thì đầu dây bên kia lại cúp máy. Ít nhất tôi cũng có thể bấm *42 để xem ai gọi, nhưng tôi cũng chẳng nghĩ đến. Chỉ kể từ khi anh bảo tôi, “Bracha, anh sẽ đi,” kể từ đó cả ngày tôi không thể ngừng tìm kiếm những dấu hiệu. Dẫu thật ra làm thế thì tôi được gì chứ, tìm kiếm những dấu hiệu ấy? Vấn đề ở đây là gì?
*
Mỗi sáng, tôi có một bồn đầy bát đĩa, một số từ đêm hôm trước, và thay vì rửa chúng thì tôi lại nhấp một tách cà phê, rồi một tách nữa, và đôi khi thêm một tách nữa, cho đến khi tim tôi bắt đầu loạn nhịp, sau đó tôi ngồi xuống bàn của anh và xé một tờ giấy có in logo nhà máy, rồi bắt đầu lên kế hoạch cho bữa tối và xem thứ gì mua ở siêu thị còn thứ gì không mua ở siêu thị, mà tốt hơn nên mua ở sạp rau quả. Chừng nào Moshe còn ở nhà, tôi còn nấu cho anh. Chừng nào anh còn giữ hầu hết đồ đạc của anh ở đây, tôi còn rửa bát và là ủi. Khi đồ đạc của anh không còn ở đây nữa, có lẽ tôi sẽ nghỉ nấu ăn. Nghỉ là ủi. Một kỳ nghỉ. Tôi sẽ đứng mà ăn, lấy thẳng từ bếp Frigidaire, thế đấy. Ít bát đĩa hơn.
Rồi buổi sáng thì tôi lại chẳng muốn làm gì. Ngoại trừ xem ti vi: tôi dậy, khoác áo choàng, ngồi trong bếp, rồi xem qua cửa ngách phòng khách. Bất cứ thứ gì trên sóng—về Ninja, về lũ báo từng sống trên sa mạc Judean và gần như đã biến mất, về làm thế nào mà người ta sống sót được trong những vùng động đất, về rừng mưa và cá sấu trong vùng đất Brazil. Có một chương trình về hai người đàn ông, bạn tốt của nhau sau nạn diệt chủng Holocaust, họa sĩ Yossel và nhà văn Yossel, ta có thể thấy họ đứng cạnh nhau trong một căn phòng và xô đẩy nhau, nhưng không mạnh, kiểu bạn bè vẫn làm, bạn biết đấy? Cũng có thể họ đang diễn thôi, giả vờ là bạn bè cho người quay phim.
Khoảng giữa trưa, tôi tắt ti vi, cởi áo choàng, rồi quay trở lại giường ngủ, còn đám bát đĩa—ừ thì chúng đợi được mà, sao phải vội?
Tôi chẳng nhớ gì chuyện đầu tiên trong buổi sáng là tôi đã làm cho mình món ốp lết, tôi cũng chẳng nhớ là tôi đã ăn nó, nhưng tôi còn nhớ rất rõ một quả trứng ốp, dính vào chảo càng lâu thì càng khó cạo. Tôi cũng nhớ rất rõ là nếu tôi ngừng ăn đồ chiên hoàn toàn và bắt đầu kiêng khem… nhưng thực sự chẳng ích gì. Tôi cao một mét sáu mươi sáu và nặng sáu mươi sáu cân, thế là vừa phải, theo mấy bảng đo, và không cần giảm cân. Tôi còn chẳng biết người phụ nữ của chồng tôi có gầy hơn tôi không. Có thể cô ta lại ngược lại—đậm người, hơi tròn—nếu tôi mà biết thì tôi đã cố gắng béo lên một chút để trông không giống cây chổi.
Sau cùng thì tôi cũng rửa đống bát, để nhỡ mà anh về nhà lấy thêm đồ và nổi cáu với tôi chẳng vì lý do gì.
Trên tủ lạnh có một bảng tin nhỏ mặt phủ nhựa và một chiếc bút đặc biệt mà ta dùng để ghi những việc cần làm hôm nay, xong thì ta bóc lớp nhựa ra rồi nó sẽ xóa đi mọi thứ và chẳng còn dấu vết nào ở lại, như thể chưa từng có gì.
Cà chua.
Cà rốt.
Nem cuộn.
Pho mát.
Từ giờ trở đi chúng tôi đã xong trò đóng kịch trên giường.
Không cần mặc áo ngực bó cứng có hai lỗ ở cúp áo cho anh nữa.
“Làm như em từng làm ở Tiberias đi.”
“Hôm nay anh muốn em làm Chalice cho anh.”
Tôi cũng không phải giả vờ lên đỉnh nữa.
Challah.
Trứng.
Cà phê hòa tan.
Túi rác.
Xà phòng cho máy rửa bát và bột giặt cho máy giặt.
Diêm.
Trong mục tư vấn của Sigalit người ta viết:
Tuổi chỉ tồn tại trong tâm trí. Cảm thấy mình già bao nhiêu thì bạn già bấy nhiêu.
Đàn ông trước khi quan hệ và đàn ông ngay sau khi quan hệ là hai giống sinh vật hoàn toàn khác nhau.
Cách giữ đàn ông khỏi ngoại tình là trở thành cả một hậu cung cho anh ta. Đa dạng tình dục: phụ nữ nào cũng có.
Rúng động: Kitty Kensington bật mí chín cách để giữ vẻ bí ấn. Nhưng trên hết, hãy nhớ rằng một mối quan hệ dựa trước hết và trên hết vào sự quan tâm và tôn trọng lẫn nhau.
Chuyên gia Đan Mạch phân tích bí ẩn của tình yêu: là một dạng ích kỷ, hay một dạng hào phóng, hay cả hai?
Độc quyền: Pazit Linkowitz lên tiếng. Lần đầu mở lòng về cuộc khủng hoảng trong mối quan hệ của cô với Ziki Zentner: “Tôi đã biến lãnh cảm thành thứ vũ khí chết người trên giường như thế nào.”
Tình dục và bộc trực: hai mặt đối lập?
Trào lưu trong giới thượng lưu: Một phụ nữ trưởng thành bước chân vào vai người tình.
Nghiên cứu mới: Cuộc sống bắt đầu khi lũ trẻ rời nhà!
Tôi phải nói cho lũ trẻ và vợ chúng nó biết chuyện gì đã xảy ra với chúng tôi.
Sao lại là tôi? Cứ để anh nói với chúng.
Nhưng tôi có nên nhắc anh nói với chúng không? Anh sẽ nổi cáu với tôi nếu tôi nhắc anh.
Bánh mì Pháp.
Sữa chua.
Gà đông lạnh.
Cà tím.
Khoai tây.
Quả bơ.
Ô liu.
Bệnh tật.
Nấm mồ.
Tôi thay quần áo và ra ngoài để mua sắm và làm mấy việc lặt vặt. Mùa đông sẽ đến sớm thôi, chúng tôi còn chưa sửa chỗ dột trên cửa sổ ban công. Còn nữa, kỹ thuật viên cần đến chỉnh lại ti vi, dù Moshe đã sửa nó phần nào hôm lễ Purim, bởi vì các kênh truyền hình cáp bị nhiễu đến nửa thời gian. Cô ta là ai, người phụ nữ anh tìm được cho mình trong chuyến thăm Netanya cùng nhà máy? Cô ta bao nhiêu tuổi? Cô ta kết hôn chưa? Độc thân? Có lẽ đã ly hôn hay là góa phụ? Có con hay chưa? Anh đã mua quà gì cho cô ta rồi?
Giờ thì thay vì tôi, anh sẽ đưa cô ta đến Tây Ban Nha. Trong hai năm liền, anh luôn nói về Tây Ban Nha, Tây Ban Nha, nhưng chưa bao giờ thành hiện thực. Năm đầu tiên, chúng tôi bịt ban công lại, còn năm ngoái chúng tôi thay máy giặt, thay vì tới Tây Ban Nha.
Anh đã mua quần áo cho cô ta chưa? Cho mùa đông? Anh đã mua gì? Anh mua chúng ở đâu? Cô ta mua tặng anh quà gì? Có mua gì cho anh thì anh bao giờ cũng bảo, “Thật à? Để làm gì? Giời ơi, em nghĩ anh sẽ làm gì với cái này?” Và nói chung thì cô ta được gì từ anh? Với vòng bụng và ngấn mỡ và đám lông tai và cái mùi của anh. Anh có vấn đề với tuyến mồ hôi. Vì thế và vì cái mùi từ miệng anh mà tôi thích anh làm tình với tôi từ đằng sau hơn, khi mặt tôi hướng về phía cái nệm. Hoặc tôi ngồi trên anh, tránh càng xa miệng anh càng tốt. Anh làm tình với cô ta ở tư thế nào? Làm thế nào cô ta chịu được cái mùi đó?
Nhưng biết cô ta có mặc áo ngực bó cứng có hai lỗ ở cúp áo trên giường với anh và giả vờ lên đỉnh hay không thì có ích gì cho tôi? Hoặc giả anh bảo cô ta, “Tới làm Chalice cho anh”? Và quả thật là cô ta trông thế nào thì với tôi cũng chẳng khác gì. Mặc dù từ khi anh đưa ra thông báo đó tôi đã bắt đầu để ý đến phụ nữ một cách cẩn thận. Suy cho cùng, cô ta có thể là bất cứ ai trên mười sáu tuổi và dưới năm mươi, bởi vì anh đã hứa sẽ đưa tôi đến Tây Ban Nha để hưởng tuần trăng mật thứ hai cho sinh nhật lần thứ năm mươi của tôi, nhưng thay vào đó chúng tôi bịt ban công lại để anh có một phòng đọc sách.
Hay là cô ta, cô thu ngân người Nga ở siêu thị? Đám phụ nữ Nga quả thật đều có vẻ gì đó rất quyến rũ; họ cho ta ấn tượng rằng họ đã thực hành đủ cả và sẵn sàng làm bất cứ điều gì ta muốn trên giường. Hay là cô gái tóc vàng đằng kia, đang ép rau củ, trong chiếc váy ngắn? Hay là cái cô có bộ ngực lớn đằng kia? Lúc nào anh cũng ngoái đầu lại nhìn những cô tóc vàng mặc váy ngắn hoặc tóc không vàng không mặc váy ngắn nếu họ có bộ ngực lớn. Rồi anh sẽ bảo tôi, “Nói đùa chứ em quan tâm làm gì hả Bracha? Anh ngoái đầu lại thì sao chứ? Chó sủa thì không cắn, đúng không?”
Hay là cô gái đứng ngay trước tôi ngày hôm qua trong lúc xếp hàng ở ngân hàng mà cứ liên tục ngoái lại nhìn tôi? Hay là cái cô lang chạ mặc quần soóc đi giày cao gót đứng trước cửa hàng đằng kia, với nửa bộ ngực rơi ra ngoài, đang cố vẫy một chiếc taxi? Hay là ai mà thật ra tôi lại quen biết rất rõ? Ai đó ở nhà máy—cô thư ký béo của Alfred, hay là cô nhân viên kế toán đi đi lại lại trong bộ quần áo chỉ hợp với gái trẻ? Hay biết đâu chính là cái cô bán hàng trong cửa hiệu đang nói dối trước mặt tôi ngay lúc này, bảo tôi trông thật tuyệt trong chiếc quần jeans trắng, mặc dù cả hai đều biết cô đang nói dối, biết nó quá cỡ so với tôi, bởi cô không có cỡ vừa với tôi?
Tôi thật là một mụ ngốc. Với đôi chân như của tôi tôi có thể mặc một chiếc váy ngắn. Thậm chí quần soóc. Hay là Dahlia? Ừ nhỉ, hôm qua trong lúc rời quán đồ ăn đặc sản của Maiman tôi thấy cô vẫy tay với tôi từ xa một cách lạ lùng rồi biến mất. Tại sao cô lại tránh mặt tôi? Có thể không phải thế mà chỉ là tôi thấy thế. Tôi bước theo cô đến giữa đường và gọi, “Dahlia, Dahlia,” nhưng chắc là không đủ lớn, hoặc có thể đã đủ lớn nhưng không nghe được bởi những chiếc ô tô đã bắt đầu kéo còi từ cả hai hướng, thế là tôi mắc kẹt ở giữa đường, chẳng thể qua đường mà cũng chẳng thể quay trở lại bên này đường. Cuối cùng, tôi cố trở lại vỉa hè và trong một phút còn nghĩ tôi nên gọi cho cô và hỏi, “Dahlia, sao thế, có chuyện gì à?” Nhưng thay vào đó tôi ngồi xuống một chiếc ghế băng trong công viên tưởng niệm và bắt đầu chải tóc bằng chiếc lược và gương nhỏ lấy trong túi xách. Tôi chải rất lâu, dù gần như chẳng còn mấy tóc sau những gì Lucien đã làm cho tôi, và tôi chẳng có ai để đổ lỗi trừ bản thân ngu ngốc của chính mình.
Suy cho cùng, biết được sự thật cũng chẳng giúp gì nhiều cho tôi, nhưng dù sao tôi vẫn muốn biết anh có yêu cô ta không hay chỉ là vì ham muốn, anh có còn yêu tôi hay không dù chỉ một chút, hay anh có bao giờ yêu tôi thật không? Ít nhất là trong thời gian đầu? Khi anh vẫn gọi tôi là bánh ngọt? Cô ta có thích nặn mụn đầu đen cho anh hay không, anh có cho cô ta nặn mà không nổi cáu với cô ta hay không? Và nói chung là sẽ thế nào khi có một tình yêu chân chính? Tôi muốn nhìn thấy nó một lần, chỉ để biết.
*
Nếu chúng ta đang nói về mối quan hệ, ta có thể nói rằng xét cho cùng tôi có được từ anh ba mươi năm đối xử rất tốt, quan tâm, quà tặng lúc này lúc kia, và thỉnh thoảng anh còn khen tôi về ngoại hình hay đồ ăn hay cách tôi chăm nom mọi chuyện: “Em giỏi nhất, Bracha. Bracha, hôm nay em tuyệt nhất.” Sau mỗi lần cãi vã chúng tôi lại làm lành. Sau mỗi chuyến công tác nước ngoài cho nhà máy anh luôn mang quà về cho tôi và lũ trẻ. Phần lớn là anh mang về cho tôi nước hoa—Poison, do anh sợ phải tự mình chọn lựa. Người tình của anh cũng dùng Poison; tôi ngửi thấy nó trên quần áo anh sau lúc anh nói chuyện với tôi, và kể từ đó tôi đã thôi dùng nước hoa, nhưng quần áo anh vẫn lưu lại cái mùi đó. Tôi từng đọc trong mục tư vấn của Sigalit rằng ham muốn tình dục của đàn ông được dẫn dắt chủ yếu bởi khứu giác. Cái cô Sigalit đó sai bét, bởi nếu đúng là như thế, và nếu người tình của anh và tôi cùng dùng một loại nước hoa, thì tại sao anh lại thay lòng đổi dạ?
Tôi ngồi một lúc trên chiếc ghế băng trong công viên tưởng niệm các anh hùng hải quân đã ngã xuống và xem xét vấn đề từ mọi phía. Có thể Moshe tặng cô ta nước hoa của tôi là có mục đích, để tôi không thể nhận ra mùi hương của người phụ nữ khác trên người anh và nghi ngờ gì đó? Hoặc ngẫu nhiên mà cô ta cũng dùng Poison trước khi anh bắt đầu với cô ta? Có lẽ anh chẳng bắt đầu gì cả với cô ta, mà cô ta mới là người bắt đầu với anh? Có lẽ khi anh bảo tôi, “Nghe này, Bracha, anh không có lựa chọn,” ý anh là cô ta đã có thai với anh? Hay, rất đơn giản, lúc đầu Moshe bảo cô ta rằng Poison là thứ nước hoa anh thích nhất, và chỉ cần nghe tới đó cô ta đã vội vã ra ngoài mua cho mình một lọ, vì cô ta cũng đã đọc bài viết trong mục Sigalit ngớ ngẩn đó? Đó là điều duy nhất tôi sẽ hỏi cô ta nếu chúng tôi gặp nhau vào một ngày nào đó. Phần còn lại không quan trọng với tôi. Mà nói như thế mới nhớ, điều đó cũng thật chẳng quan trọng. Thật xấu hổ làm sao khi tôi cắt tóc của mình như thế. Vào đúng buổi sáng ngày hôm đó.
Có lẽ anh đã đưa cô ta về nhà khi tôi không ở đó?
Một lần? Nhiều lần?
Cô ta có xem ảnh gia đình chúng tôi trên tủ trước tiên không? Lướt ngón tay trên ảnh cưới của chúng tôi?
Moshe có cởi quần áo cô ta và kéo cô ta xuống sô pha trong phòng khách không? Trên tấm thảm? Hay trong cả phòng ngủ trên chiếc giường ngủ của chúng tôi? Trên tấm ga trải giường hay lột ga trải giường ra trước?
Anh có bảo cô ta làm Chalice cho anh không? Cô ta có làm không? Cô ta có từ chối không?
Cô ta đã dùng cái khăn tắm nào của tôi?
Sau đó cô ta có dùng kem đánh răng của tôi không? Lược của tôi? Bông gòn của tôi? Cô ta có dùng một chút Poison mà anh mang về làm quà từ Roma không? Chạm vào váy tôi trong tủ quần áo? Nhìn trộm ngăn kéo của tôi? Kiểm tra quần lót của tôi? Thắc mắc về cái áo ngực có hai lỗ?
Tôi ngồi một lúc trên chiếc ghế băng, bởi chẳng có nơi nào tôi cần vội vàng đến, và tôi cần một lần ngồi lại và suy nghĩ thật kỹ về mọi chuyện. May mắn là tôi có một cuốn sổ nhỏ in logo nhà máy và có thể xé rời từng trang trong túi xách và một cây bút nhỏ màu vàng gắn bên trong. Tôi viết:
Giặt.
Là ủi.
Mang áo khoác của Moshe đến cửa hàng giặt khô.
Thứ sáu, mua hoa cho phòng khách cho lễ Shabbat—có lẽ mọi người sẽ tới.
Rượu: xem còn gì trong quầy.
Hạt dẻ.
Bánh quy.
Bánh que Pretzel.
Ô liu đen.
Pho mát và cà chua bi và mọi loại đồ ăn nhẹ.
Có thể thêm kem, hai vị.
Vào mùa đông, khi bên ngoài ướt sũng còn mọi thứ thì trống rỗng, ngồi một mình hàng đêm ở nhà, xem Kênh mua sắm, chỉ nghe tiếng mưa đập trên máng xối.
Ít trái cây.
Khăn giấy.
Cà phê ngon.
Kẹo các loại.
Ngoài ra, tôi cần gọi kỹ thuật viên để ti vi khỏi nhiễu giữa các kênh phim. Gọi Shirley vợ Ilan và Orly vợ Yoav, vì cả hai đứa đều đang công tác nước ngoài, để nói với chúng chuyện chúng tôi sắp ly dị. Yoav sẽ về nước trong một vài ngày còn Ilan thì ở lại ít nhất thêm một tháng nữa, nhưng nhớ khi nào chúng về thì hơi khó với tôi và nói chung mọi thứ giờ đây đang hơi khó khăn với tôi. Thay bấc trong máy sưởi chạy bằng dầu và bóng đèn báo lò hơi hoạt động hay không hoạt động.
Mua đồ chơi cho Yaniv và sửa chỗ dột trên ban công từ mùa đông năm ngoái và đánh hai chiếc chìa khóa mới cho hộp thư, thay cho những cái đã mất, để hộp thư không để mở cả ngày cả đêm cho đám hàng xóm duyên dáng của chúng tôi nhòm ngó đống hóa đơn và thông báo của ngân hàng. Trả tiền bảo trì nữa chứ—Moshe cứ chần chừ mãi, còn nó thì đang bắt đầu trở nên khó chịu. Mà đã tháng 10 rồi, gần đến mùa đông, rồi sau đó là Lễ vượt qua—tôi cần lên kế hoạch cho bữa ăn Seder và chuẩn bị mọi thứ tốt nhất mà không cần sự giúp đỡ của cô vợ trưởng giả của Yoav và cũng không cần sự giúp đỡ của cô vợ cáu kỉnh của Ilan. Cuốn sổ nhỏ xinh này rơi thẳng từ thiên đàng xuống cù ng cây bút nhỏ màu vàng của nó.
Và có gì là xấu khi là một phụ nữ không phụ thuộc sống một mình trong căn nhà, không tiếng la cáu của anh, không có xấp báo cuối tuần trải khắp nhà mỗi tuần, không một giọt nước tiểu vãi trên bệ xí, không đống tất nhàu của anh cuộn dưới giường và dưới ghế lười, không phải làm Chalice cho anh và sau đó giả vờ lên đỉnh vì thế?
Một lúc sau, tôi đứng dậy, đứng trước một tảng đá đen, đọc tên từng anh hùng hải quân đã ngã xuống, rất trẻ, thực sự chỉ là trẻ con, mỗi người có một bà mẹ—bi kịch của tôi có là gì so với bi kịch của họ? Tôi nghĩ đến việc một số trong số họ có thể đã chết trước khi từng chạm vào một người con gái và thế quả là đáng tiếc, bởi vì giờ đây, trong tình cảnh mới của tôi như một người phụ nữ không phụ thuộc, tại sao không, tôi có thể xức một chút Poison và cứ thế, không vấn đề gì cả, và thỉnh thoảng đưa những anh hùng đã ngã xuống lên giường, để cho họ cảm giác thỏa mãn và tôi cũng vậy, trong thời gian tôi còn lại trước khi bệnh tật kéo đến và xuống mồ.
*
Sau đó, tôi rời công viên tưởng niệm và lang thang dọc theo các con phố và liếc qua các cửa sổ cửa hàng, hoặc chính xác hơn, nhìn vào tấm kính của các cửa sổ cửa hàng để xem tôi trông ra sao. Đôi lúc trông tôi ngắn và vuông, đôi lúc tôi cao và gầy, như một que diêm. Với số tiền dành cho kỳ nghỉ ở Tây Ban Nha cho sinh nhật lần thứ năm mươi của tôi mà chúng tôi đã không đi vào mùa hè năm ngoái, tôi đã có thể phẫu thuật nâng mặt hoặc nâng ngực. Ta có thể làm bất cứ điều gì trong những ngày này. Hoặc, cũng với số tiền đó, tôi đã có thể tới thăm người bạn tốt Behira, cô sống ở Geneva trong suốt hai mươi năm qua. Cô rất giàu có, và có lần cô còn viết thư cho tôi mời tôi đến thăm cô bất cứ lúc nào tôi đến nơi cô ở. Ở đó cô không gọi là Behira; cô là Blanche, còn chồng cô là một kỹ sư người Đức trẻ hơn cô rất nhiều. Behira, cô là cô gái đầu tiên trong lớp chúng tôi ở Trường công Đồi Anh hùng mua áo ngực và quần lót vải ren xuyên thấu, mới toanh hồi đó, người ta bảo lũ con trai phát điên vì chúng, nhưng lũ con gái cũng phần nào phát điên vì chúng.
Trên đường phố có đủ loại phụ nữ. Đột nhiên, tôi có thôi thúc muốn biết chính xác loại áo ngực và quần lót mà mọi người đang mặc bên trong là gì. Có một số người bước dọc con phố theo cặp và cười lớn. Có rất nhiều cô gái tóc vàng, chủ yếu với mái tóc đã tẩy, có lẽ họ mặc quần bikini dây siêu mỏng bên trong. Đen. Tôi có thể dễ dàng nhuộm tóc vàng—ai sẽ cản tôi chứ? Hoặc mua đồ lót giống thế hoặc đồ lót ren xuyên thấu, giống như của Behira. Rồi khi Moshe bảo tôi khi thăm Netanya cùng nhà máy, đáng lẽ tôi đã có thể đồng ý và mua bộ đồ lót quyến rũ cho chuyến đi cùng đôi tất ren và váy ngắn với mái tóc nhuộm vàng. Đáng lẽ Moshe đã hoàn toàn phát điên vì tôi và đã chẳng thèm liếc mắt về phía người phụ nữ đó. Nhưng thay vào đó, vào đúng cái ngày hôm đó, tôi đến và để cho Lucien cắt bỏ mọi thứ. Thật ngu ngốc. Tôi đã tự mình giết mình.
Đáng lẽ thay vì tới chỗ Lucien vào buổi sáng hôm đó cho một mái tóc garçon, tôi nên tới chỗ Sandra cho một mái tóc uốn. Giờ thì đã quá muộn. Cơn gió ở đây thường thổi từ Tây sang Đông, nên giờ thì có thể những lọn tóc của tôi đã bị thổi tới tận Trung Quốc. Nhưng tại sao tôi vẫn ngồi đây và viết ra mọi thứ đã xảy ra trên tập giấy của Moshe in logo nhà máy? Không phải để cho Moshe đọc, hy vọng thế. Chắc chắn không phải cho lũ trẻ. Có thể rốt cuộc sẽ là một lá thư dài cho bạn tôi, bạn học cũ của tôi Behira? Nhưng từ lâu đã chẳng còn ai gọi cô là Behira; giờ cô là Blanche, và đã khá lâu rồi cô không còn ở đất nước này mà ở Geneva, với chồng cô, kỹ sư người Đức, trẻ hơn cô nhiều tuổi. Chào Behira, Blanche thân mến. Cậu khỏe không, mọi thứ ở đó thế nào? Cậu còn nhớ cô giáo Tzila Tzipkin của chúng mình với đôi bốt đỏ chứ? Phải đến ba mươi lăm năm rồi chúng mình chưa gặp nhau nhỉ, cậu với tớ ấy, nhưng có hề gì. Cậu gần như luôn là người bạn tốt nhất của tớ và giờ vẫn là người bạn tốt nhất của tớ, đó là lý do tớ đang ngồi đây và viết cho cậu về tất cả tấn bi kịch đang đổ xuống tớ. Tớ không biết giờ cậu có còn mặc những bộ quần lót và áo ngực tuyệt đẹp kia không, vải ren, loại xuyên thấu ấy? Để giữ chân cậu chồng kỹ sư người Đức của cậu, để cậu ta không chạy đi mất ấy? Có khi ngược lại cơ, cậu để cậu ta chạy tới mọi nơi mà cậu ta muốn, bởi cậu đã có một người tình và cậu chỉ mặc bộ áo ngực đẹp đẽ và quần lót ren hồng cho anh ta thôi? Giá mà tớ có địa chỉ của cậu ở Geneva, chúng mình có thể bắt đầu trò chuyện, chỉ hai đứa mình thôi. Hay là chồng cậu cũng gạt cậu sang một bên rồi, bởi vì cậu đã đến tuổi tớ ấy, mà thật ra không phải là cậu già hơn tớ hai tháng đấy chứ?
Trên suốt quãng đường về nhà tớ chỉ nhìn đám phụ nữ. Tớ không nhìn thấy gã đàn ông nào trên phố, hoặc có thể họ đã trở nên trong suốt đối với tớ, như tấm kính, ngoại trừ những anh hùng hải quân, những người đã chết và mất tích. Tớ nhìn đặc biệt kỹ những cô gái mặc váy ngắn hoặc quần soóc, mặc hoặc không mặc quần tất. Tớ chưa bao giờ thích cách đôi chân phụ nữ gầy đi dưới đầu gối và trên đầu gối thì cứ nặng dần nặng dần. Thế thì có gì quyến rũ? Đầu gối nói chung với tớ trông luôn thật xấu xí, như thể có ai đã lấy hai que hàn và hàn chúng lại với nhau nhưng mối hàn không được tốt, thô nhám và phình phồng. Có mấy phụ nữ trên phố có mùi nước hoa rất đậm, tớ bắt đầu bám theo họ và cố gắng ngửi—có phải Poison không nhỉ? Thậm chí có một cô còn bực mình rồi quay lại bảo, “Xin lỗi chị, chị có vấn đề gì vậy?” Tớ trả lời cô ấy, “Không có gì. Rất vui được gặp chị. Tên tôi là Bracha và tôi sẽ ly hôn sớm thôi.” Đó là lần đầu tiên tớ nói những lời đó thành tiếng, và khi nghe thấy chúng bật ra khỏi miệng, tớ gần như sụp đổ. Chỉ có nỗi sợ xấu hổ đã giữ tớ lại, bởi tớ thật không thể nào đứng trước những người hoàn toàn xa lạ mà sụp đổ và bắt đầu khóc lóc giữa phố được. Vậy nên tớ đã cố kiềm chế.
Dù sao thì cuối cùng Behira à, tớ đã đến lớp mẫu giáo của Yaniv, vừa đúng giờ, đưa cháu đi mua đồ chơi và trên đường đi tớ đã bảo cháu ông nội đang rời xa bà. Yaniv hỏi có phải vì ông không, vì ông là bé hư ở nhà vào chiều thứ bảy? Tớ bảo, “Làm sao bà biết được là vì sao? Có khi cháu tự mình hỏi ông nội là tốt nhất, Yaniv à. Gọi cho ông ở chỗ làm và hứa với ông là cháu sẽ không ăn vạ hay bày bừa nữa. Cháu sẽ không nghịch ngợm đầu video của ông nữa. Có khi thế sẽ khiến ông cảm động đấy?” Yaniv trả lời, “Dạ, được ạ,” và đặt một ngón tay lên trái tim cháu rồi chạm vào nơi trái tim tớ. Có một cô gái mặc quần jeans ngồi trên chiếc ghế băng đặt trước bưu điện với một con chó nhỏ trong lòng. Yaniv tới đó để vuốt ve con chó một lúc, rồi khi chúng tôi ra về cháu bảo con chó đó muốn cắn cháu. Tớ bảo, “Đừng ngốc thế, con chó có làm gì cháu đâu,” rồi Yaniv đáp, “Không phải, nó không cắn cháu, nhưng nó muốn cắn cháu mà.” Tớ hỏi tại sao cháu lại nói thế, làm sao cháu biết con chó muốn gì. Yaniv bắt đầu bĩu môi và không muốn nói chuyện với tớ nữa.
Copyright © 2015 by Amos Oz | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
buồn nhỉ. btw, “xoay xở”.