“Chế thuốc độc” – Margaret Atwood
Margaret Atwood (1939–) là nhà văn người Canada. Bà được trao giải Man Booker năm 2000 cho cuốn The Blind Assassin (Toronto: McClelland and Stewart, 2000).
Chế thuốc độc
Năm tôi năm tuổi hai anh em tôi chế thuốc độc. Hồi ấy chúng tôi sống ở một thành phố, nhưng có lẽ đằng nào chúng tôi cũng chế thuốc độc thôi. Chúng tôi đựng nó trong một hộp sơn dưới nhà một người nào đó và bỏ vào nó mọi chất độc mà chúng tôi có thể nghĩ được: nấm độc, chuột chết, những quả dâu rừng có thể không độc nhưng trông có vẻ độc, chỗ nước tiểu chúng tôi giữ lại để cho vào hộp sơn. Đến lúc chứa đầy mọi thứ cái hộp rất độc.
Vấn đề là một khi đã chế thuốc độc xong chúng tôi không thể cứ để nó ở đó. Chúng tôi phải làm gì đó với nó. Chúng tôi không muốn bỏ nó vào đồ ăn của bất cứ ai, nhưng chúng tôi muốn một đối tượng, một sự hoàn thành. Chẳng có ai chúng tôi ghét đủ, đấy là điều khó khăn.
Tôi không thể nhớ cuối cùng chúng tôi làm gì với thuốc độc. Chúng tôi bỏ nó ở góc ngôi nhà, cái làm bằng gỗ và màu vàng nâu? Chúng tôi ném nó vào ai, một đứa trẻ vô hại nào đó? Chúng tôi không dám ném vào người lớn. Đây có phải một hình ảnh thực sự tôi có, một khuôn mặt nhỏ chảy nước mắt và dâu đỏ, sự hiểu biết bất ngờ rằng thuốc độc thật sự độc suy cho cùng? Hay chúng tôi đổ nó đi, tôi có nhớ đám dâu đỏ ấy lềnh bềnh dưới rãnh, trôi xuống cống, tôi có vô tội?
Sao từ đầu chúng tôi lại chế thuốc độc? Tôi vẫn nhớ niềm vui sướng khi chúng tôi khuấy và đổ, cảm giác của ma thuật và thành tựu. Chế thuốc độc cũng vui như làm bánh. Mọi người thích chế thuốc độc. Nếu không hiểu điều này bạn sẽ không bao giờ hiểu được điều gì.
Margaret Atwood, “Making Poison,” Murder in the Dark: Short Fictions and Prose Poems (Coach House Books, first published 1983).
Copyright © 1983 by Margaret Atwood | Bản dịch © 2016 Nguyễn Huy Hoàng.
Nguyễn Huy Hoàng 
Tôi nghĩ bà Atwood xứng đáng với giải Nobel hơn bà Munro.