“Lời đề tặng” – Czesław Miłosz
Illustration by David A. Johnson for The New Republic
Czesław Miłosz (1911–2004) là nhà văn, nhà thơ, và dịch giả người Ba Lan. Ông được trao giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1978 và giải Nobel văn chương năm 1980.
Lời đề tặng
Anh, người tôi không thể cứu,
Xin hãy lắng nghe tôi.
Xin hãy hiểu cho lời đơn giản, vì tôi sẽ hổ thẹn với lời nói khác.
Tôi xin thề, chữ nghĩa tôi chẳng có gì kỹ xảo.
Tôi nói với anh bằng sự im lặng, như cây cối, mây trời.
Cái đã tôi luyện tôi, với anh lại chết người.
Lời vĩnh biệt thời đại, anh nhầm sang khởi đầu của một thời đại mới,
Cảm hứng của hận thù sang vẻ đẹp trữ tình;
Sức mạnh mù quáng, sang dáng hình hoàn chỉnh.
Đây thung lũng của những dòng Ba Lan sông cạn. Một cây cầu vĩ đại
Đi thẳng vào trắng sương. Đây thành phố đổ nát;
Và gió táp những tiếng hải âu lên nấm mồ anh
Trong khi tôi đang nói chuyện với anh.
Thơ là gì khi không cứu được
Những dân tộc, con người?
Một sự thông đồng với những lời dối trá chính thức,
Một bài ca của những tên say mà chốc nữa thôi sẽ có người cắt cổ,
Những bài đọc cho những nàng nữ sinh.
Rằng tôi muốn thơ hay mà không biết đến nó,
Rằng tôi hiểu muộn màng cái mục đích cứu giải của thơ,
Đây và chỉ trong đây, tôi mới tìm được sự cứu rỗi.
Họ thường rắc hạt kê hay anh túc lên mộ
Cho người chết giả làm chim bay về.
Đây tôi đặt cuốn sách này cho anh, anh người đã xưa,
Để anh không phải về thăm chúng tôi nữa.
Warsaw, 1945
Czesław Miłosz, “Dedication,” trans. author in The Collected Poems 1931-1987, trans. author and Robert Hass (Ecco, 1988).
Copyright © 1945 by Czesław Miłosz | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 