“Lady Lazarus” – Sylvia Plath

Sylvia Plath sinh năm 1932 ở Boston, Massachusetts và theo học tại Smith College. Năm 1955 bà đến Đại học Cambridge theo một học bổng Fulbright, nơi bà gặp và sau này kết hôn với nhà thơ Ted Hughes. Bà xuất bản một tập thơ, The Colossus (1960), và một cuốn tiểu thuyết, The Bell Jar (1963), khi còn sống. Bà tự sát năm 1963 và được truy tặng giải Pulitzer cho thơ năm 1982.

Lady Lazarus

Tôi đã lại làm xong.
Cứ mười năm lại một năm
Tôi lại hoàn thành—

Một kiểu phép màu di động, da tôi
Sáng như một chụp đèn Nazi,
Chân phải tôi

Một cái chặn giấy,
Gương mặt tôi một lớp lanh Do Thái
Không đường nét, lộng lẫy.

Bóc cái khăn ăn ra
Hỡi kẻ thù của ta.
Ta có đáng sợ không?—

Cái mũi, cái hốc mắt, bộ răng đầy?
Hơi thở chua
Sẽ biến mất sau một ngày.

Sớm thôi, sớm thôi xác thịt
Cái hang mộ ăn sẽ được
Ở nhà trên tôi

Và tôi là một người đàn bà mỉm cười.
Tôi mới ba mươi.
Và như mèo mà tôi có chín lần chết.

Đây là Số Ba.
Thật là một thứ rác rưởi
Để tiêu diệt mỗi thập kỷ.

Thật cả triệu sợi rời.
Đám đông cắn đậu phộng
Xô vào để xem

Họ cởi tôi tay rồi chân—
Cú thoát y ngoạn mục.
Các quý bà, quý ông

Đây là bàn tay tôi
Đầu gối tôi.
Tôi có thể là da và xương,

Nhưng tôi vẫn là người đàn bà giống hệt như trước.
Lần đầu là khi tôi mười.
Đó là một tai nạn.

Lần thứ hai tôi định
Cứ thế đi luôn và không quay lại.
Tôi đóng sập

Như một vỏ sò.
Họ phải gọi và gọi
Và gắp giòi khỏi tôi như ngọc trai dính.

Chết
Là một nghệ thuật, như mọi thứ khác.
Tôi làm nó đặc biệt xuất sắc.

Tôi làm nó như nó như địa ngục.
Tôi làm nó như nó như là thật.
Tôi đoán bạn có thể nói tôi có tài đặc biệt.

Thật dễ làm thế trong một buồng giam.
Thật dễ làm thế xong rồi để yên.
Đó là sự trở lại

Đầy kịch nghệ trong ánh sáng ngày
Về cùng một nơi, cùng một khuôn mặt, cùng một tên phàm phu
Hét lên thích thú:

“Một phép lạ!”
Cái đó làm tôi gục ngã.
Có một khoản phí

Để xem những vết sẹo tôi, có một khoản phí
Để nghe tiếng trái tim tôi—
Nó thật sự hay.

Và một khoản phí, một khoản phí rất lớn
Để được một lời hay một cái chạm
Hay một chút máu

Hay một mẩu tóc hay quần áo của tôi.
Thế đấy, thế đấy, Herr Đốc-tờ.
Thế đấy, Herr Kẻ-thù.

Ta là công trình của ngươi.
Ta là cái giá trị của ngươi,
Là em bé vàng ròng

Tan thành một tiếng thét.
Ta quay lại và đốt.
Đừng nghĩ ta hạ thấp mối quan tâm lớn của ngươi.

Tro, tro—
Ngươi chọc và khuấy.
Thịt, xương, không gì ở đó—

Một bánh xà phòng.
Một chiếc nhẫn cưới.
Một chỗ trám vàng.

Herr God, Herr Lucifer
Hãy coi chừng
Coi chừng.

Từ tàn tro
Ta dậy lên với mái tóc đỏ
Và ăn đám đàn ông như không.

23–29 tháng 10, 1962

Sylvia Plath, “Lady Lazarus,” Ariel (Faber and Faber, 1965).

Copyright © 1965 by Sylvia Plath | Nguyễn Huy Hoàng dịch.