Robert Hass (1941–) là nhà thơ và nhà phê bình văn học người Mỹ. Ông được trao giải Yale Series of Younger Poets năm 1973, giải thơ của Hiệp hội Phê bình Sách Quốc gia Mỹ năm 1996, giải Sách Quốc gia Mỹ cho thơ năm 2007, giải Pulitzer cho thơ năm 2008, giải PEN/Diamonstein-Spielvogel cho nghệ thuật tiểu luận năm 2013, và giải Wallace Stevens năm 2014, và được bổ nhiệm làm Poet Laureate của Hoa Kỳ trong hai nhiệm kỳ từ năm 1995 đến năm 1997.
Sáng buổi triển lãm Käthe Kollwitz, một người đàn ông và một người phụ nữ trẻ đi vào nhà hàng của bảo tàng. Cô bế một đứa bé; anh cầm bản vận chuyển qua máy bay của tờ New York Times Chủ nhật. Cô ngồi xuống chiếc ghế mây lưng cao, ẵm đứa bé trong tay. Anh xếp đầy hoa quả tươi, ổ bánh mỳ, và cà phê đựng trong cốc trắng lên khay và mang đến bàn. Tóc anh rối, mắt cô sưng. Họ trông như bị ném vào giấc ngủ rồi bị kéo ra như những thợ lặn trồi lên tìm không khí. Anh bế đứa bé. Cô uống cà phê, lướt qua trang đầu, phết bơ lên bánh rồi ăn trong góc nhỏ của họ dưới nắng. Một lúc sau, cô bế đứa bé. Anh đọc mục Book Review và ăn chút trái cây. Rồi anh bế đứa bé trong khi cô tìm mục báo mình thích và ăn hoa quả và hút thuốc. Họ gần như không nhìn nhau một lần. Trong lúc đó, tôi đã phải lòng với sự sắp xếp hợp lý ấy, và với đứa bé hợp tác bằng cách ngủ. Mọi thứ quanh họ là những gương mặt Käthe Kollwitz khắc trên gỗ của những người không có tài hay khả năng chịu đựng mà phải chịu đựng những loại đau đớn tê dại nhất: cơn đói, nỗi sợ đến bất lực. Nhưng cặp đôi trẻ tuổi này đang đọc tờ Chủ nhật dưới ánh mặt trời, đứa bé đang ngủ, màu xanh đã bắt đầu xuất hiện trên vỏ quả dưa vàng, và mọi thứ dường như đều khả dĩ.
Robert Hass, “Museum,” Human Wishes (Ecco Press, 1989).
Copyright © 1989 by Robert Hass | Nguyễn Huy Hoàng dịch.