“Gửi một nhà thơ Saxon” – Jorge Luis Borges
Jorge Luis Borges (1899–1986) là một nhà văn và nhà thơ người Argentina, một nhân vật chủ chốt trong nền văn chương tiếng Tây Ban Nha với những tác phẩm đã trở thành điển phạm của châu Mỹ Latin trong thế kỷ XX. Sách của ông bắt đầu được dịch và xuất bản rộng rãi ở Mỹ và châu Âu sau khi ông được trao giải Prix International cùng Samuel Beckett năm 1961. Danh tiếng quốc tế của ông cũng được củng cố bởi các giải de Cervantes năm 1969 và giải Jerusalem năm 1971, bên cạnh sự bùng nổ của các nhà văn Mỹ Latin thuộc thế hệ sau trong những năm 1960 và 1970.
Gửi một nhà thơ Saxon
Ông, người xác thịt, giờ là bụi và hành tinh,
Từng nặng như xác thịt của chúng tôi trên trái đất,
Người mà mắt đã nhìn thấy mặt trời, ngôi sao nổi tiếng,
Người không sống trong quá khứ cứng nhắc
Mà sống trong một hiện tại không ngừng,
Ở điểm tối hậu và đỉnh cao chóng mặt của thời gian,
Người mà trong tu viện của ông được gọi
Bởi giọng nói cổ xưa của sử thi,
Người đan chữ,
Người hát mừng chiến thắng ở Brunanburh
Và đã không quy nó cho Chúa
Mà cho thanh gươm của đức vua ông,
Người mà bằng niềm vui mãnh liệt ca tụng những thanh gươm sắt,
Nỗi nhục nhã của người Viking,
Bữa tiệc của quạ và đại bàng,
Người tập hợp trong bài tụng ca quân đội
Những ẩn dụ nghi thức của chủng tộc,
Người trong một thời đại không lịch sử
Đã thấy quá khứ trong hiện tại
Và trong mồ hôi và máu của Brunanburh
Một tấm gương của những bình minh cổ đại,
Người đã yêu nước Anh của ông rất nhiều
Và đã không đặt tên cho nó,
Hôm nay ông chỉ còn là một vài từ
Mà các học giả Đức bình chú,
Hôm nay ông không là gì khác ngoài giọng của tôi
Khi nó làm sống lại những lời sắt của ông.
Tôi cầu các vị thần của tôi hoặc tổng thời gian
Rằng những ngày của tôi sẽ nhận được sự lãng quên,
Rằng tên của tôi có thể là Không Ai như Ulysses,
Nhưng hãy để vài câu thơ sống sót
Trong một đêm thuận tiện cho trí nhớ
Hay trong những buổi sáng của con người.
Jorge Luis Borges, “A un poeta sajón,” El otro, el mismo (Emecé Editores, 1964).
Copyright © 1964 by Jorge Luis Borges | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 