Constantine P. Cavafy (1863–1933) là nhà thơ người Hy Lạp.
Demetrius Selefkides không hài lòng
khi biết một Ptolemy
đã đến Ý dưới một bộ dạng tồi tàn như thế:
chỉ có ba hay bốn nô lệ,
ăn mặc rách rưới và đi bộ. Cứ thế
vương triều của họ sẽ trở thành trò đùa,
tiếng cười của Rome. Selefkides biết, dĩ nhiên,
rằng căn bản họ đã trở thành đầy tớ
cho người La Mã; ông cũng biết
rằng những người đó tùy tiện ban cho
và lấy đi những ngai vàng của họ, tùy thích.
Nhưng ít nhất trong bộ dạng của mình
họ nên giữ một phẩm giá nhất định;
họ chớ quên họ vẫn là những vị vua,
vẫn (than ôi!) được gọi là những vị vua.
Chính vì thế Demetrius Selefkides khó chịu
và ngay lập tức ban cho Ptolemy
áo choàng tím, một vương miện lộng lẫy,
ngọc quý, nhiều đầy tớ và tùy tùng,
những con ngựa đắt tiền nhất,
để ông ta xuất hiện ở Rome như ông ta nên,
như một vị quân chủ Hy Lạp ở Alexandria.
Song Ptolemy, người đến để cầu xin,
biết công việc của mình và khước từ tất cả:
ông không cần những thứ xa xỉ.
Y phục cũ, khiêm nhường, ông bước vào Rome,
trọ trong nhà của một nghệ nhân nhỏ,
rồi trình bày bản thân như một kẻ khốn khổ
và xấu số trước Viện Nguyên lão
để thuyết phục hơn ông có thể cầu xin.
1910
C. P. Cavafy, “The Displeasure of Selefkidis,” C. P. Cavafy: Collected Poems – Revised Edition, trans. Edmund Keeley and Philip Sherrard (Princeton University Press, 1992).
Nguyễn Huy Hoàng dịch.