“Gautama Kitô” – Pablo Neruda

Pablo Neruda (1904–1973) là nhà thơ người Chilê. Ông được trao giải Nobel văn chương năm 1971 cho “một thứ thơ […] đã làm sống lại định mệnh và những ước mơ của một châu lục.”

Gautama Kitô

Các danh của Chúa và nhất là của đấng đại diện ngài
gọi là Giêsu hay Kitô, theo bản văn và miệng,
đã bị dùng tả tơi, mòn rách và bị bỏ lại
bên bờ sông cuộc đời
giống như cái vỏ rỗng của một loài nhuyễn thể.

Song, chạm vào các danh ấy, thiêng liêng
và đã chảy cạn máu, những cánh hoa chịu thương,
sai ngạch của những đại dương của tình yêu và nỗi sợ,
vẫn còn sót lại điều gì đó: một bờ môi mã não,
một dấu chân óng ánh vẫn lung linh dưới ánh sáng.

Trong khi các danh của Chúa bị sử dụng
bởi những kẻ tốt nhất và tệ nhất, bởi kẻ sạch và bẩn,
bởi kẻ trắng và đen, bởi lũ giết người vấy máu
và bởi những nạn nhân vàng cháy trong napalm,
trong khi Nixon với đôi tay của Cain
chúc phúc cho những người bị kết án tử,
trong khi ngày một ít dấu chân thánh được tìm thấy trên bãi biển,
con người đã bắt đầu nghiên cứu những màu sắc,
tương lai của mật ong, ký hiệu của uranium,
tìm kiếm với sự ngờ vực và niềm hy vọng những khả năng
giết lẫn nhau và không giết nhau, tổ chức thành hàng,
vượt lên, thoát khỏi giới hạn mình không nghỉ.

Chúng ta, sống qua những thời buổi này với cái vị của máu,
của khói từ đống đổ nát, của tro chết,
và không thể rời mắt,
chúng ta thường dừng lại trước các danh của Chúa,
nâng chúng lên nhẹ nhàng bởi vì chúng nhắc nhở chúng ta
về tổ tiên, về những người đầu tiên, về những người đã cật vấn,
về những kẻ tìm thấy bài thánh ca đoàn kết họ trong bất hạnh
và giờ, thấy những mảnh vỡ rỗng nơi cái tên đó đã sống
chúng ta rờ thấy những chất mềm này
đã bị dùng, đã phung phí bởi cái thiện và cái ác.

Pablo Neruda, “Gautama Cristo,” Jardin de invierno (Editorial Losada, 1974).

Nguyễn Huy Hoàng dịch.