“Người đàn ông trên ghế” – Galway Kinnell
Photo by Richard Brown
Galway Kinnell (1927–2014) là nhà thơ người Mỹ. Ông được trao giải Pulitzer cho thơ và giải Sách Quốc gia Mỹ cho thơ năm 1983 cho tập Selected Poems (Houghton Mifflin, 1982).
Người đàn ông trên ghế
Tôi liếc vào trong lúc đi qua
cánh cửa của căn phòng nơi ông ngồi
trên cái ghế lười dính vệt ố
dọc đỉnh ghế từ dầu ô liu.
Tôi nghĩ mình nhận ra điều gì đó—
vẻ cứng nhắc ở thân mình, khiến nó
không thể dựa thoải mái vào tấm đệm,
hay một vẻ lỏng lẻo ở cổ,
làm cái đầu nghiêng về phía trước,
hay một vẻ lắc lư ở nắm tay trái giơ lên,
như thể ông đang đẩy ngược cái
cán búa bằng tất cả sức lực, để kéo
cái đinh đóng mười chín năm trước khi
thế kỷ mười chín qua đi
vào tấm lignum vitae chặt đến nỗi mẩu thép
chắc đã kêu lên trong rên rỉ đau đớn,
hay một góc nhọn ở hai đầu gối,
như thể ông đang giữ bàn chân cách sàn
hàng đốt ngón tay để tránh một làn
sương trăng trắng từ cái hố nào đó mới
đào đang lục bục trên đó,
hay cú giật của cẳng chân, như thể một bàn tay
vừa mới với xuống tận sàn nhà
và cố gắng tóm lấy nó. Tôi nghĩ mình nhận ra,
nhưng tôi không dừng lại, hay đi vào, hay lên tiếng.
Về phần ông ông không thể nói chuyện,
hôm ấy, hay bất cứ ngày nào, ông mắc một biến thể
con người của bệnh đờm chim, căn bệnh làm dày
dây thanh quản của lũ chim và bóp nghẹt tiếng hót.
Tôi cũng mắc căn bệnh đó, chắc chắn lây từ ông,
và tôi không thể nói chuyện thực sự ngoại trừ
với những sinh vật tôi tạo ra sâu bên trong mình.
Tôi đi qua, vào phòng mình, đóng
cửa lại, và ngồi xuống trước bàn,
nơi của rất nhiều giờ mất mát
đi qua con số này đến một con số khác
và vẽ một hàng nhỏ những người sống sót trên đó,
trong lúc mẹ tôi ngồi đối diện
bắt lỗi tôi ngược.
Tôi viết, và trong lúc viết tôi cho phép
nghe được trong căn phòng chỉ có
tiếng sột soạt của ngòi bút, âm thanh
như một con chuột rục rịch trong bóng tối
bên trong một bức tường, làm ổ từ những mảnh vụn.
Mọi âm thanh khác, bao gồm cả những lời
ông chưa bao giờ nói với tôi, những tiếng khóc
của tôi với ông mà tôi đã không khóc, tôi ép xuống
qua tờ giấy, cái bàn, sàn nhà,
bề mặt của trái đất, mái
của cái vùng đất ảm đạm nơi họ đứng,
hai hay ba người họ, với lên
và túm được chân ông, và kéo thật mạnh.
Galway Kinnell, “The Man in the Chair,” A New Selected Poems (Houghton Mifflin Harcourt, 2001). This poem was first published in The New Yorker (February 22, 1993 Issue).
Copyright © 1993 by Galway Kinnell | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Giữa bản in đầu, trong Imperfect Thirst (1994), và bản in năm 2001 của bài thơ này có một số khác biệt không đáng kể. Bản dịch này được thực hiện chủ yếu dựa trên bản sau này.
Nguyễn Huy Hoàng 