“Daedalus ở Sicily” – Joseph Brodsky
Excerpt from The Flight of Icarus, 1635–1637 by Jacob Peter Gowy
Joseph Brodsky sinh năm 1940 ở Leningrad và định cư ở Hoa Kỳ từ năm 1972 sau khi bị chính quyền Liên Xô trục xuất. Ông được trao giải phê bình của Hiệp hội Nhà Phê bình Sách Quốc gia Mỹ năm 1986 và giải Nobel văn chương năm 1987, sau đó được bổ nhiệm làm Poet Laureate của Hoa Kỳ từ năm 1991 đến năm 1992. Ông qua đời ở New York City năm 1996.
Daedalus ở Sicily
Cả đời mình ông đã dựng một cái gì đó, phát minh một cái gì đó.
Có lần cho nữ hoàng đảo Crete, một con bò nhân tạo,
để cắm sừng nhà vua. Sau đó là một mê cung, lần này cho
chính nhà vua, để giấu khỏi những ánh mắt hoang mang
một đứa con gớm chiếc. Hay một cỗ máy bay, khi
nhà vua cuối cùng nhận ra ai ở trong triều đình
đang say sưa với những tác phẩm mới.
Đứa con trong hành trình ấy đã chết khi rơi xuống biển,
như Phaethon, người mà người ta nói, cũng làm ngơ những mệnh lệnh
của cha. Ở đây, trên đảo Sicily, ngồi cứng đờ trên bãi cát bỏng,
một người đàn ông rất già, có khả năng đưa mình
qua không trung, nếu bị cướp đi những phương tiện khác.
Cả đời mình ông đã dựng một cái gì đó, phát minh một cái gì đó.
Cả đời mình từ những công trình khéo léo, từ những phát minh kia,
ông đã phải trốn chạy. Như thể những phát minh
và những công trình nóng lòng muốn thoát khỏi những bản vẽ
như những đứa con xấu hổ về cha mẹ. Có lẽ, đó là nỗi sợ
sự nhân rộng. Những ngọn sóng rì rào trên bãi cát;
ở đằng sau, lấp lánh những cái ngà của dãy núi địa phương.
Nhưng lúc còn trẻ, ông đã phát minh ra cái bập bênh,
sử dụng sự tương đồng rõ rệt giữa tĩnh và động.
Và ông già cúi xuống, buộc một sợi chỉ dài
(để không bị lạc) vào mắt cá chân giòn,
đứng thẳng dậy với một tiếng rên rỉ, và lên đường xuống Địa phủ.
Joseph Brodsky, “Daedalus in Sicily,” So Forth (Farrar, Straus and Giroux, 1996).
Copyright © 1993 by Joseph Brodsky | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 