“Chủ nghĩa hiện thực” – Czesław Miłosz
Czesław Miłosz (1911–2004) là nhà văn, nhà thơ, và dịch giả người Ba Lan. Ông được trao giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1978 và giải Nobel văn chương năm 1980.
Chủ nghĩa hiện thực
Không đến nỗi tệ, nếu chúng ta có thể
Chiêm ngưỡng hội họa Hà Lan. Bởi như thế có nghĩa
Chúng ta đã nhún vai với những gì mà chúng ta được bảo
Suốt một trăm, hai trăm năm qua. Dẫu chúng ta đã mất
Phần lớn sự tự tin cũ. Giờ chúng ta đồng ý
Rằng những cái cây bên ngoài cửa sổ, thứ có lẽ tồn tại,
Chỉ ra vẻ là có thân gỗ và sắc xanh
Và rằng ngôn ngữ thua cuộc khi cố gắng đối phó
Với các cụm phân tử. Thế nhưng, ở đây:
Một cái bình, một đĩa thiếc, một quả chanh bóc dở,
Những quả óc chó, một ổ bánh, vẫn tồn tại—và sống động
Đến mức khó mà không tin vào sự trường tồn của chúng.
Và bởi thế mà nghệ thuật trừu tượng phải xấu hổ,
Ngay cả khi chúng ta không xứng với cái gì khác.
Vì lẽ ấy mà tôi bước vào những cảnh quan ấy
Dưới một bầu trời nhiều mây mà từ đó một tia sáng
Ló dạng, và ở giữa những đồng bằng tối
Một điểm sáng rực rỡ phát sáng. Hay bờ vịnh
Với những túp lều, thuyền bè, và những hình dáng nhỏ
Trượt trên mặt băng vàng. Tất cả
Đều ở đây, vĩnh cửu, chỉ bởi vì nó đã từng tồn tại.
Sự lộng lẫy (chắc chắn không thể hiểu)
Chạm vào một bức tường nứt, một đống rác,
Sàn của một quán trọ, tấm áo chẽn của những kẻ quê mùa,
Một cây chổi, và hai con cá dính máu nhớt trên thớt.
Hãy hân hoan! Hãy cảm tạ! Tôi cất giọng
Để tham gia cùng họ trong khúc ca hợp xướng,
Giữa những đường diềm, cô lê và váy lụa,
Đã là một trong số họ, những kẻ đã biến mất từ lâu.
Và khúc hát chúng tôi bay lên như khói từ một lư hương.
Czesław Miłosz, “Realism,” Facing the River, trans. author and Robert Hass (Ecco Press, 1995). This poem also appeared in The New Yorker (April 11, 1994 Issue).
Copyright © 1994 by Czesław Miłosz | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 