“Bi ký cho một con nhân mã” – Joseph Brodsky
Joseph Brodsky, 1980 | Photo by Irving Penn
Joseph Brodsky sinh năm 1940 ở Leningrad và định cư ở Hoa Kỳ từ năm 1972 sau khi bị chính quyền Liên Xô trục xuất. Ông được trao giải phê bình của Hiệp hội Nhà Phê bình Sách Quốc gia Mỹ năm 1986 và giải Nobel văn chương năm 1987, sau đó được bổ nhiệm làm Poet Laureate của Hoa Kỳ từ năm 1991 đến năm 1992. Ông qua đời ở New York City năm 1996.
Bi ký cho một con nhân mã
Nói nó không hạnh phúc là nói quá nhiều
hoặc quá ít: tùy xem ai là cử tọa.
Song cái mùi mà nó tỏa ra vẫn hơi quá khó chịu,
và nước kiệu của nó cũng rất khó để vượt qua.
Nó nói, Họ chỉ định có một tượng đài, nhưng có gì đó không phải:
tử cung? dây chuyền lắp ráp? nền kinh tế?
Hoặc không, chiến tranh đã không bao giờ xảy ra, họ kết bạn với kẻ thù,
và nó được bỏ lại như nó vốn có, đoán chừng là để thể hiện
sự Cố chấp, sự Bất tương thích—những thứ chứng tỏ
không hẳn sự độc đáo hay đức hạnh của một người, mà xác suất.
Nhiều năm liền, như một đám mây, nó lang thang trong những lùm ô liu,
kinh ngạc trước sự một chân, mẹ của sự bất động.
Học cách tự dối mình, và biến nó thành một nghệ thuật
vì thiếu một người bạn tốt hơn, và cũng để biết mình còn tỉnh.
Và nó chết khá trẻ—bởi trong nó phần động vật
hóa ra là kém bền hơn phần nhân tính.
1988
Joseph Brodsky, “Epitaph for a Centaur,” So Forth (Farrar, Straus and Giroux, 1996).
Copyright © 1996 by Joseph Brodsky | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 