“Điệu blues của người nhập cư” – Li-Young Lee

Li-Young Lee (1957–) là nhà thơ người Mỹ gốc Trung Quốc. Là chắt ngoại của Viên Thế Khải và con trai một bác sĩ riêng của Mao Trạch Đông, ông sinh ra ở Jakarta, nơi cha mẹ ông sống lưu vong trước khi định cư ở Hoa Kỳ. Ông được trao giải Whiting cho thơ năm 1988, giải thơ Lamont năm 1990, giải văn chương Lannan năm 1995, và giải William Carlos Williams năm 2002.

Điệu blues của người nhập cư

Người ta đã tìm cách giết ba từ khi ba ra đời,
một người đàn ông bảo con trai mình, cố gắng giải thích
sự khôn ngoan của việc học một ngôn ngữ thứ hai.

Đó là một câu chuyện cũ từ thế kỷ trước
về cha tôi và tôi.

Vẫn một câu chuyện cũ từ sáng hôm qua
về tôi và con trai tôi.

Nó gọi là “Các chiến lược sinh tồn
và Nỗi u sầu của sự đồng hóa chủng tộc.”

Nó gọi là “Các hệ hình tâm lý của những người bỏ xứ,”

là “Đứa trẻ ham chơi hơn học.”

Cứ tập cho đến khi cảm thấy
ngôn ngữ ở bên trong mình, người đàn ông nói.

Nhưng ông thì biết gì về bên trong và bên ngoài,
cha tôi người được tránh cho không gì
bất chấp những ngôn ngữ mà ông dùng?

Và tôi, bối rối về xác thịt và tâm hồn,
người có lần đã hỏi vào điện thoại,
Anh có ở trong em không?

Anh luôn ở trong em, một người phụ nữ trả lời,
yên bình với sự hữu hạn của cơ thể,
yên bình với sự coi thường của tâm hồn
với không gian và thời gian.

Anh có ở trong em không? có lần tôi hỏi
khi nằm giữa hai chân cô, bối rối
về cơ thể và trái tim.

Nếu anh không tin là anh ở trong em, thì anh không ở trong em,
cô đáp, yên bình với sự tham lam của cơ thể,
yên bình với sự hoang mang của trái tim.

Đó là một câu chuyện xưa từ tối hôm qua

gọi là “Các mẫu hình tình yêu trong những người tha hương,”

là “Sự mất mát quê nhà
và Sự xâm phạm vào người yêu dấu,”

là “Tôi muốn hát mà không biết bất cứ khúc hát nào.”

Li-Young Lee, “Immigrant Blues,” Behind My Eyes (W. W. Norton, 2008).

Copyright © 2008 by Li-Young Lee | Nguyễn Huy Hoàng dịch.