“Một bài thơ cho cuối thế kỷ” – Czesław Miłosz

Czesław Miłosz (1911–2004) là nhà văn, nhà thơ, và dịch giả người Ba Lan. Ông được trao giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1978 và giải Nobel văn chương năm 1980.

Một bài thơ cho cuối thế kỷ

Khi mọi chuyện đã ổn
Và khái niệm tội lỗi biến mất
Và trái đất đã sẵn sàng
Trong hòa bình phổ quát
Để ăn uống vui vẻ
Không tín ngưỡng và các xứ phi lai,

Tôi, không biết tại sao,
Bao quanh đầy sách
Của các nhà tiên tri và thần học,
Của các nhà triết học, nhà thơ,
Lại tìm kiếm một câu trả lời,
Cau mày, nhăn nhó,
Tỉnh giữa đêm, lẩm bẩm lúc rạng.

Cái làm tôi bức bối
Có một chút xấu hổ.
Nói to về nó
Sẽ là thiếu tế nhị và thiếu thận trọng.
Nó thậm chí như một sự phẫn nộ
Với sức khỏe của nhân loại.

Than ôi, trí nhớ của tôi
Không muốn rời bỏ tôi
Và trong đó, những sinh vật sống
Mỗi người một nỗi đau riêng,
Mỗi người một cái chết riêng,
Một hãi hùng riêng.

Vậy thì sao lại sự ngây thơ
Trên các bãi biển thiên đường,
Một bầu trời không tì vết
Trên nhà thờ sạch sẽ?
Có phải vì nó
Đã đi qua từ lâu?

Với một người thánh thiện
– một ngụ ngôn bằng tiếng Ả Rập –
Chúa nói có phần ác ý:
“Nếu ta tiết lộ cho mọi người
Biết ông là một tội nhân,
Họ sẽ không thể ca ngợi ông.”

“Còn tôi,” kẻ ngoan đạo trả lời,
“Nếu tôi tiết lộ cho họ
Người nhân từ biết bao
Thì họ sẽ chẳng quan tâm đến người.”

Tôi nên quay vào ai
Với sự thể đen tối ấy
Của đau đớn và tội lỗi
Trong cấu trúc của thế giới,
Nếu thấp dưới đây
Hay cao trên kia
Không quyền lực nào có thể xóa bỏ
Nguyên nhân và kết quả?

Không nghĩ đến, không nhớ
Cái chết trên thập tự giá
Mặc dù Ngài chết mỗi ngày,
Kẻ độc tôn, yêu thương tất cả,
Người không có nhu cầu gì
Đã đồng ý và cho phép
Tồn tại những gì tồn tại
Kể cả những chiếc đinh tra tấn.

Hoàn toàn bí ẩn.
Phức tạp một cách bất khả.
Tốt hơn nên dừng ở đây.
Ngôn ngữ này không dành cho con người.
Cầu phúc cho niềm hân hoan.
Những vụ nho, vụ mùa.
Ngay cả khi không phải tất cả
Đều được ban cho sự thanh thản.

Czesław Miłosz, “A Poem for the End of the Century,” Provinces: Poems 1987-1991, trans. author and Robert Hass (Ecco Press, 1991).

Copyright © 1991 by Czesław Miłosz | Nguyễn Huy Hoàng dịch.