“Ông Cogito về tư thế đứng thẳng” – Zbigniew Herbert

Zbigniew Herbert (1924–1998) là nhà thơ người Ba Lan. Ông được trao nhiều giải thưởng văn học, trong đó có giải nhà nước Áo cho văn chương châu Âu năm 1965, giải Herder năm 1973, và giải Jerusalem năm 1991. Ngoài thơ, ông cũng viết tiểu luận, một số vở kịch, và văn xuôi.

Ông Cogito về tư thế đứng thẳng

1

Ở Utica
các công dân
không muốn tự vệ

trong thị trấn một dịch bệnh bùng phát
của bản năng tự bảo tồn

ngôi đền tự do
đã biến thành một chợ trời

vị trưởng lão suy nghĩ
làm sao để không là trưởng lão

các công dân
không muốn tự vệ
họ tham gia các khóa học cấp tốc
dạy khuỵu gối

thụ động chờ kẻ thù
viết những bài phát biểu khúm núm
chôn cất vàng

họ may những lá cờ mới
trắng ngây thơ
họ dạy trẻ con nói dối

họ đã mở những cánh cổng
mà qua đó bây giờ đi vào
một cột cát

ngoài đó ra như thường lệ
giao thương và giao cấu

2

Ông Cogito
muốn đứng thẳng
đối diện với tình hình

nó có nghĩa
là nhìn thẳng
vào mắt số phận

như Cato Trẻ
nhìn Các cuộc đời

tuy nhiên ông không có
một thanh kiếm
hay cơ hội
gửi gia đình ra nước ngoài

do đó ông chờ đợi như những người khác
đi quanh phòng không ngủ

bất chấp lời khuyên của các nhà khắc kỷ
ông muốn có một cơ thể kim cương
và một đôi cánh

ông nhìn qua cửa sổ
khi mặt trời của nền cộng hòa
sắp lặn

chẳng còn mấy cho ông
thật ra chỉ còn
lựa chọn tư thế
mà ông muốn chết

lựa chọn cử chỉ
lựa chọn lời cuối

chính vì thế ông không nằm
xuống giường
để tránh
nghẹt thở trong giấc ngủ

đến cùng ông muốn
đứng đối diện với tình hình

số phận nhìn mắt ông
ở chỗ cái đầu ông
từng ở

Zbigniew Herbert, “Mr. Cogito on Upright Attitudes,” Mr. Cogito, trans. Bogdana and John Carpenter (Ecco Press, 1993).

Copyright © 1974 by Zbigniew Herbert | Nguyễn Huy Hoàng dịch.