Jorge Luis Borges (1899–1986) là một nhà văn và nhà thơ người Argentina, một nhân vật chủ chốt trong nền văn chương tiếng Tây Ban Nha với những tác phẩm đã trở thành điển phạm của châu Mỹ Latin trong thế kỷ XX. Sách của ông bắt đầu được dịch và xuất bản rộng rãi ở Mỹ và châu Âu sau khi ông được trao giải Prix International cùng Samuel Beckett năm 1961. Danh tiếng quốc tế của ông cũng được củng cố bởi các giải de Cervantes năm 1969 và giải Jerusalem năm 1971, bên cạnh sự bùng nổ của các nhà văn Mỹ Latin thuộc thế hệ sau trong những năm 1960 và 1970.
BI KÝ CỦA NHÀ VUA
Dưới phiến đá này nằm thân xác của Hengist
Người lập nên trên các hòn đảo này vương quốc đầu tiên
Của vương thất Odin
Và thỏa mãn cơn đói của lũ đại bàng.
NHÀ VUA NÓI
Ta không biết những cổ ngữ nào sắt sẽ khắc lên đá
Song đây là những lời của ta:
Dưới bầu trời này ta đã là Hengist tên lính đánh thuê.
Ta đã bán sức mạnh và lòng can đảm cho các vị vua
Của những vùng đất của hoàng hôn
Nằm kế bên vùng biển được gọi
Là Chiến Binh Cầm Giáo,
Nhưng sức mạnh và lòng can đảm không chịu
Để người ta đem bán
Nên sau khi đã sát phạt ở phương Bắc
Những kẻ thù của vua Briton,
Ta đã lấy đi từ hắn cả ánh sáng lẫn sự sống.
Ta hài lòng với vương quốc mà ta đã giành được bằng thanh kiếm;
Nó có những con sông cho mái chèo và cho tấm lưới
Và những mùa nắng dài
Và đất đai cho lưỡi cày và cho trang trại
Và người Briton để lao động
Và những thành phố đá mà chúng ta sẽ bỏ lại
Cho sự hoang vắng,
Bởi ở đó ngụ những hồn ma của người chết.
Ta biết rằng sau lưng ta
Người Briton đã gọi ta là kẻ phản trắc,
Song ta đã sống đúng với lòng dũng cảm của mình,
Ta đã không giao phó số phận của mình cho người khác
Và đã không kẻ nào dám phản bội ta.
Jorge Luis Borges, “Hengest Cyning,” El otro, el mismo (Emecé Editores, 1964).
Copyright © 1964 by Jorge Luis Borges | Nguyễn Huy Hoàng dịch.