“Nói với Lycomedes trên đảo Scyros” – Joseph Brodsky
Joseph Brodsky sinh năm 1940 ở Leningrad và định cư ở Hoa Kỳ từ năm 1972 sau khi bị chính quyền Liên Xô trục xuất. Ông được trao giải phê bình của Hiệp hội Nhà Phê bình Sách Quốc gia Mỹ năm 1986 và giải Nobel văn chương năm 1987, sau đó được bổ nhiệm làm Poet Laureate của Hoa Kỳ từ năm 1991 đến năm 1992. Ông qua đời ở New York City năm 1996.
Nói với Lycomedes trên đảo Scyros
Tôi rời bỏ thành phố này, như Theseus từng rời
bỏ cái mê cung, để mặc cho Minotaur
thối rữa, và để mặc cho Ariadne làm tình
với Bacchus.
Đấy, người ta nói, là chiến thắng!
Một sự thánh hóa chủ nghĩa khổ hạnh.
Nhưng Chúa đã sắp xếp để chúng tôi gặp nhau
đúng lúc mà, kỳ công của chúng tôi đã hoàn thành
trong thành phố, chúng tôi lang thang, nặng trĩu
chiến lợi phẩm, qua những bãi đất hoang
và bỏ lại nơi này, định không bao giờ trở lại.
Sau tất cả, một vụ giết người là một vụ
giết người. Và người phàm chúng ta có nhiệm vụ
là phải cầm vũ khí chống lại quái vật. Ai
nói rằng quái vật là bất tử? Chúa
trong bí mật – kẻo chúng tôi tự mãn cho rằng
mình khác biệt với những kẻ chúng tôi đánh bại –
đã lấy đi mọi phần thưởng, xa tầm mắt của
đám đông phấn khích. Và lệnh cho chúng tôi
im lặng. Và bởi thế chúng tôi rời đi.
Lần này, quả thật, chúng tôi đi mãi mãi.
Con người có thể trở lại nơi họ đã làm chuyện ác,
song nơi họ bị sỉ nhục, họ sẽ không
quay lại. Ở điểm này sự sắp đặt của Chúa
và cảm giác bị sỉ nhục của chúng tôi trùng khớp
tuyệt đối đến mức chúng tôi bỏ lại: màn đêm,
con thú thối rữa, đám đông phấn khích, quê nhà,
những ánh lửa, và Bacchus trên bãi đất hoang
nằm ôm ấp Ariadne trong bóng tối.
Song một ngày chúng tôi phải trở lại. Trở lại
quê nhà, bếp lửa quê hương. Và con đường của tôi
sẽ nằm qua thành phố này. Cầu Chúa rằng tôi
sẽ không phải mang theo một thanh gươm hai lưỡi –
bởi vì các thành phố bắt đầu, đối với cư dân,
từ các quảng trường và các tòa tháp trung tâm,
nhưng đối với kẻ lang thang – từ ngoại ô của nó.
Joseph Brodsky, “To Lycomedes on Scyros,” Selected Poems, trans. George L. Kline (Penguin, 1973).
Copyright © 1967 by Joseph Brodsky | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 