Czesław Miłosz (1911–2004) là nhà văn, nhà thơ, và dịch giả người Ba Lan. Ông được trao giải văn chương quốc tế Neustadt năm 1978 và giải Nobel văn chương năm 1980.
—Có lẽ không phải là một bài thơ nhưng ít nhất tôi nói ra cảm xúc của mình
Bây giờ cần một cuộc cách mạng thì những người từng nhiệt huyết lại nguội lạnh.
Khi một đất nước bị giết hại và bị hãm hiếp kêu gọi sự giúp đỡ từ châu Âu mà nó tin tưởng, người ta ngáp.
Trong khi các chính khách chọn cái ác và không giọng nói nào cất lên để gọi nó bằng tên.
Cuộc nổi loạn của các thanh niên kêu gọi một trái đất mới chỉ là giả tạo, và thế hệ đó đã tự viết bản phán quyết cho chính mình,
Lắng nghe một cách dửng dưng tiếng kêu của những người sắp chết bởi suy cho cùng họ chỉ là những đám man di giết hại lẫn nhau.
Và mạng sống của những kẻ no đủ thì đáng giá hơn mạng sống của những kẻ đói khát.
Bây giờ nó mới lộ ra rằng châu Âu của họ là một sự lừa dối từ đầu, bởi niềm tin của nó và nền tảng của nó là hư vô.
Và hư vô, như các nhà tiên tri đã nói, không thể đem đến gì ngoài hư vô, và một lần nữa họ sẽ bị dắt như gia súc đến lò mổ.
Cầu cho họ run sợ và nhận ra vào giây phút cuối cùng rằng từ nay về sau từ “Sarajevo” đồng nghĩa với sự hủy diệt các con trai họ và sự làm nhục các con gái họ.
Họ chuẩn bị cho điều đó bằng cách trấn an: “Ít nhất chúng ta được an toàn,” không nhận thức được rằng cái sẽ hủy diệt họ đang chín dần trong chính họ.
Czesław Miłosz, “Sarajevo,” Facing the River, trans. author and Robert Hass (Ecco Press, 1995).
Copyright © 1993 by Czesław Miłosz | Nguyễn Huy Hoàng dịch.