“Gửi một hồn ma, 1940” – Jorge Luis Borges
Jorge Luis Borges (1899–1986) là một nhà văn và nhà thơ người Argentina, một nhân vật chủ chốt trong nền văn chương tiếng Tây Ban Nha với những tác phẩm đã trở thành điển phạm của châu Mỹ Latin trong thế kỷ XX. Sách của ông bắt đầu được dịch và xuất bản rộng rãi ở Mỹ và châu Âu sau khi ông được trao giải Prix International cùng Samuel Beckett năm 1961. Danh tiếng quốc tế của ông cũng được củng cố bởi các giải de Cervantes năm 1969 và giải Jerusalem năm 1971, bên cạnh sự bùng nổ của các nhà văn Mỹ Latin thuộc thế hệ sau trong những năm 1960 và 1970.
Gửi một hồn ma, 1940
Nước Anh, cầu cho mảnh đất thiêng của mi không bị chúng xúc phạm,
lợn rừng Đức và linh cẩu Ý.
Đảo của Shakespeare, cầu cho mi được cứu bởi con cháu của mi
và cả những hồn ma vinh quang.
Ở mép biển xa xôi
tôi thỉnh họ và họ đến
từ quá khứ vô số,
với mũ mitra và vương miện sắt,
với Kinh Thánh, với kiếm, với mái chèo,
với mỏ neo và những cánh cung.
Trong đêm khuya họ phủ bóng lên tôi,
thời gian thích hợp cho hùng biện và phép thuật,
và tôi tìm kẻ yếu ớt nhất, kẻ mong manh nhất,
và nói với ông: Ôi, bằng hữu,
lục địa thù địch đã chuẩn bị vũ khí
để xâm lược nước Anh của ông,
như những ngày ông đau khổ và hát.
Các đội quân đang hội tụ qua đường biển, đường bộ, đường không.
Hãy mơ một lần nữa, De Quincey.
Dệt những lưới ác mộng
làm thành lũy cho hòn đảo của ông.
Hãy để những kẻ ghét ông phải lang thang mãi mãi
trong những mê cung thời gian.
Cầu cho đêm của ông được đo bằng những thế kỷ, bằng thời đại, bằng kim tự tháp,
cho vũ khí chúng tan thành bụi, cho mặt chúng tan thành bụi,
cho chúng tôi bây giờ được cứu bởi những kiến trúc không thể giải mã
đã đem lại sự hãi hùng cho những giấc mơ của ông.
Huynh đệ của đêm, kẻ ăn thuốc phiện,
cha của những câu văn uốn khúc vốn đã là mê cung và tháp,
người sinh ra những từ không thể nào quên lãng,
có nghe thấy tôi, người bạn vô hình, có nghe thấy tôi
qua những điều không thể hiểu được:
những biển cả và cái chết?
Jorge Luis Borges, “A cierta sombra, 1940,” Elogio de la sombra (Emecé Editores, 1969).
Copyright © 1969 by Jorge Luis Borges | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 