“Nghiên cứu vật thể” – Zbigniew Herbert

Zbigniew Herbert (1924–1998) là nhà thơ người Ba Lan. Ông được trao nhiều giải thưởng văn học, trong đó có giải nhà nước Áo cho văn chương châu Âu năm 1965, giải Herder năm 1973, và giải Jerusalem năm 1991. Ngoài thơ, ông cũng viết tiểu luận, một số vở kịch, và văn xuôi.

Nghiên cứu vật thể

1

Vật thể đẹp nhất là vật thể
không tồn tại

nó không nhằm mang nước
hay lưu giữ tro cốt anh hùng

Antigone không ôm ấp nó
chuột cũng không chết đuối trong nó

nó không có lỗ
và hoàn toàn mở

được thấy
từ tất cả các mặt
nghĩa là
hầu như chẳng được đoán trước

tóc
của tất cả các đường
hợp
thành một dòng ánh sáng

cả
sự mù lòa
lẫn
cái chết
đều không thể lấy đi vật thể
không tồn tại

2

đánh dấu nơi
cái vật thể
không tồn tại đứng
bằng một hình vuông đen
nó sẽ là
một lời than giản đơn
cho sự vắng mặt đẹp đẽ

một nỗi nuối tiếc đàn ông
bị cầm tù
trong một tứ giác

3

bây giờ
tất cả không gian
nổi lên như một đại dương

cơn bão đập
trên cánh buồm đen

cánh một trận bão tuyết bay vòng
trên hình vuông đen

và hòn đảo chìm
dưới sự dâng lên mặn

4

bây giờ bạn có
không gian trống
đẹp hơn vật thể
đẹp hơn chỗ nó bỏ lại
đó là tiền thế giới
một thiên đường trắng
của mọi khả năng
bạn có thể vào đó
hét lên
dọc-ngang

tia sét vuông góc
đánh vào chân trời trần

chúng ta có thể dừng ở đó
dẫu sao bạn đã tạo ra một thế giới

5

nghe theo lời khuyên
của con mắt bên trong

đừng nhượng bộ
những thì thầm thì thầm những tiếng đập

đó là một thế giới vô thủy vô chung
chen chúc trước cổng bức vẽ

các thiên thần đưa ra
những đụn mây hồng

cây đâm khắp nơi
tóc xanh lòa xòa

các vị vua ca ngợi màu tím
và lệnh cho những người thổi kèn
mạ vàng

ngay cả cá voi cũng yêu cầu một bức chân dung

nghe theo lời khuyên của con mắt bên trong
không cho ai vào

6

lấy
từ bóng của vật thể
không tồn tại
từ không gian cực
từ mơ mộng nghiêm khắc của con mắt bên trong
một cái ghế

đẹp và vô dụng
như một nhà thờ ở nơi hoang dã

đặt lên ghế
một tấm khăn nhàu nhĩ
thêm ý tưởng về sự trật tự
ý tưởng về sự phiêu lưu

hãy để nó là một lời tuyên xưng đức tin
trước cái dọc vật lộn với cái ngang

hãy để nó
lặng lẽ hơn các thiên thần
kiêu ngạo hơn các vị vua
thật hơn một con cá voi
hãy để nó có bộ mặt của những thứ cuối cùng

chúng ta cầu hãy tiết lộ hỡi ghế
đáy của con mắt bên trong
mống mắt của sự tất yếu
con ngươi của cái chết

Zbigniew Herbert, “Study of the Object,” Selected Poems, trans. Czesław Miłosz and Peter Dale Scott (Penguin, 1968).

Copyright © 1961 by Zbigniew Herbert | Nguyễn Huy Hoàng dịch.