Virgil, từ Aeneid Quyển VI
Seamus Heaney sinh năm 1939 ở hạt Derry, Bắc Ireland. Ông xuất bản tập thơ đầu năm 1966, theo sau là các tập thơ, phê bình, và dịch phẩm đưa ông đến vị thế là một trong những nhà thơ hàng đầu của thế hệ mình. Ông được trao giải E. M. Forster năm 1975, giải Nobel văn chương năm 1995, hai giải Whitbread vào các năm 1996 và 1999, giải Irish PEN năm 2005, giải T. S. Eliot năm 2006, giải David Cohen năm 2009, giải Forward cho tập thơ xuất sắc nhất năm 2010, và giải công nhận trọn đời của giải thơ Griffin năm 2012. Ông qua đời ở Dublin năm 2013.
Từ Aeneid Quyển VI
Ở nơi khác Anchises,
Đấng cha và cặm cụi, đang ở dưới một thung lũng xanh thẳm
Quan sát và xem xét những linh hồn được ký thác ở đó,
Những người sẽ đi qua tới ánh sáng của thế giới bên trên.
Lúc bấy giờ ông vẫn đang cặm cụi để ý
Tới toàn bộ dòng dõi của mình, những số phận và việc làm,
Đặc điểm và phẩm chất các con cháu gần gũi đối với ông,
Nhưng nhìn thấy Aeneas đi tới, lội qua bãi cỏ
Về phía mình, ông đưa hai tay ông ra
Trong niềm vui háo hức, đôi mắt ông rưng rưng
Và thốt lên ông khóc: “Cuối cùng! Cuối cùng con đã ở đây?
Ta đã luôn luôn tin rằng ý thức của con về cái đúng
Sẽ thắng thế và sẽ giúp con đi tới cùng.
Và bây giờ ta đã được phép nhìn khuôn mặt của con,
Con ta, và nghe con nói, và nói với con tự mình?
Đây là điều ta đã hằng hình dung và mong đợi
Qua bao tháng ngày; niềm tin của ta đã không đặt sai chỗ.
Nghĩ về những vùng đất xứ sở và biển cả xa xôi
Con đã đi qua, con ta, để nhận được sự chào đón này.
Và biết bao nguy hiểm! Ta đã sợ rằng châu Phi
Sẽ có thể là nơi con sảy bước.” Nhưng Aeneas đáp:
“Thường và thường, thưa cha, cha xuất hiện trước mắt con,
Bóng dáng buồn rầu của cha xuất hiện, và giúp con đi
Tới tận cùng này. Đội thuyền của con đang neo ở biển Tuscan.
Hãy cho con nắm lấy tay cha, cha ơi, và xin đừng
Lùi bước khỏi vòng tay con.” Và vừa nói chàng vừa khóc.
Ba lần chàng cố quàng cánh tay qua cổ cha mình.
Ba lần hình bóng ấy, với đến trong vô ích, vuột mất
Như một làn gió giữa hai bàn tay, một giấc mơ bay.
Seamus Heaney, Aeneid Book VI: A New Verse Translation (Faber and Faber, 2016), 916–944.
Copyright © 2013 by Seamus Heaney | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 