“Các tiểu vũ trụ” – Wisława Szymborska
Wisława Szymborska (1923–2012) là nhà thơ người Ba Lan. Bà được trao giải Goethe năm 1991, giải Nobel văn chương năm 1996, và Huân chương Đại bàng Trắng của Ba Lan năm 2011.
Các tiểu vũ trụ
Khi lần đầu chúng ta nhìn qua kính hiển vi
một cơn ớn lạnh thổi và đến giờ vẫn thổi.
Cuộc sống đến lúc đó đã đủ điên rồ
trong mọi kích cỡ và hình dạng.
Chính vì vậy nó tạo ra những sinh vật nhỏ bé,
đủ loại sâu, ruồi,
nhưng ít nhất bằng mắt thường
có thể nhìn thấy chúng.
Nhưng rồi đột nhiên dưới tấm kính
xa lạ đến không tưởng
và rất bé nhỏ,
đến nỗi những gì chúng chiếm trong không gian
chỉ có thể thương hại mà gọi là một điểm.
Tấm kính thậm chí không chạm đến chúng,
chúng nhân đôi, nhân ba mà không bị cản trở,
rộng thoải mái, tứ tung.
Nói chúng có rất nhiều thì nói cũng như không.
Kính hiển vi càng mạnh,
chúng nhân càng nhanh, càng chính xác.
Chúng không có nội tạng.
Chúng không biết đến giới tính, tuổi thơ, tuổi già.
Có thể chúng không biết chúng tồn tại – hay không.
Song chúng quyết định sự sống chết của chúng ta.
Một số đóng băng trong sự tĩnh lặng nhất thời,
dẫu chúng ta không biết khoảnh khắc là gì đối với chúng.
Bởi vì chúng quá nhỏ
thời gian của chúng có thể
cũng bị chia nhỏ tương ứng.
Một hạt bụi gió thổi là một ngôi sao băng
từ không gian sâu thẳm,
một dấu vân tay là mê cung rộng lớn,
nơi chúng có thể tập hợp
cho những cuộc diễu hành lặng câm,
các iliad và các upanishad mù.
Tôi đã muốn viết về chúng từ lâu,
nhưng đó là một chủ đề khó,
luôn luôn bị trì hoãn
và có lẽ xứng đáng với một nhà thơ giỏi hơn,
kinh ngạc với thế giới hơn tôi.
Nhưng thời gian gấp rút. Tôi viết.
Wisława Szymborska, “Microcosmos,” Map: Collected and Last Poems, trans. Clare Cavanagh and Stanisław Barańczak (Houghton Mifflin Harcourt, 2015).
Copyright © 2005 by Wisława Szymborska | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 