Từ Beowulf: Đám tang của Beowulf
Seamus Heaney sinh năm 1939 ở hạt Derry, Bắc Ireland. Ông xuất bản tập thơ đầu năm 1966, theo sau là các tập thơ, phê bình, và dịch phẩm đưa ông đến vị thế là một trong những nhà thơ hàng đầu của thế hệ mình. Ông được trao giải E. M. Forster năm 1975, giải Nobel văn chương năm 1995, hai giải Whitbread vào các năm 1996 và 1999, giải Irish PEN năm 2005, giải T. S. Eliot năm 2006, giải David Cohen năm 2009, giải Forward cho tập thơ xuất sắc nhất năm 2010, và giải công nhận trọn đời của giải thơ Griffin năm 2012. Ông qua đời ở Dublin năm 2013.
Đám tang của Beowulf
Người Geat dựng một giàn thiêu cho Beowulf,
sắp và chất cho đến khi nó đứng vuông vức,
treo mũ giáp, những chiếc khiên ra trận nặng nề
và áo giáp sáng loáng, đúng như ông ra lệnh.
Rồi các chiến binh của ông đặt ông vào chính giữa,
khóc vị lãnh chúa tiếng tăm và đáng mến.
Trên đồi cao họ nhóm giàn lửa tang lớn nhất
trong những giàn lửa tang; khói từ củi cháy
cuộn lên đen kịt, ngọn lửa gầm lên
và nhấn chìm tiếng khóc của họ, gió tắt
và những ngọn lửa mặc sức trong ngôi nhà xương,
thiêu rụi nó đến tận cùng. Họ đau khổ
và khóc lớn cho cái chết vị lãnh chúa của họ.
Một phụ nữ Geat cũng hát lên trong đau buồn;
mái tóc vấn lên, bà bày tỏ nỗi lòng
với những nỗi sợ hãi nhất của mình, một tràng
những ác mộng và than van: dân tộc bà bị xâm lược,
kẻ thù hoành hành, xác người chất thành đống,
cảnh nô lệ và lầm than. Bầu trời nuốt khói.
Rồi người Geat bắt đầu đắp
một gò đất trên một mũi đất, cao và uy nghi,
một dấu mốc các thủy thủ có thể thấy từ xa,
và trong mười ngày họ hoàn thành công việc.
Đó là đài tưởng niệm; những gì sót lại từ đám cháy
họ đặt bên trong nó, sau một bức tường
xứng với ông như tay nghề của họ làm được.
Và họ chôn những chiếc vòng trong mộ, ngọc ngà
và một kho những thứ như những kẻ xâm phạm
đã từng dám lôi ra khỏi kho tàng tích trữ.
Họ để mặt đất giữ báu vật tổ tiên,
bạc vàng dưới sỏi, biến mất vào lòng đất,
giờ vô dụng với con người như nó đã luôn luôn.
Rồi mười hai chiến binh cưỡi xung quanh ngôi mộ,
con trai các tộc trưởng, các chiến binh vô địch,
tất thảy đau buồn, tụng những khúc ai ca,
khóc ông với tư cách một vị vua và một con người.
Họ ca ngợi bản tính anh hùng, các chiến công
và tạ ơn vì sự vĩ đại của ông; điều đúng đắn,
bởi người ta nên ca ngợi bậc quân vương họ mến
và trân trọng tưởng niệm ông khi đã đến lúc
ông phải được tiễn đưa khỏi ngôi nhà thân xác.
Như thế người Geat, các thân tín của ông,
đau buồn cho vị lãnh chúa đã được đặt xuống thấp.
Họ nói trong tất cả các vị vua trên trái đất
ông là người hiền từ và đối xử công bằng nhất,
tử tế nhất với người dân và ham vinh nhất.
Seamus Heaney, Beowulf: A New Verse Translation (Faber and Faber, 1999), 3137–3182.
Copyright © 1999 by Seamus Heaney | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 