“Cộng hòa thơ” – Martín Espada
Photo by AP/Kevin Gutting
Martín Espada (1957–) là nhà thơ người Mỹ. Ông sinh ra ở Brooklyn trong một gia đình gốc Puerto Rico, lấy bằng luật tại Đại học Northeastern và làm luật sư trong nhiều năm trước khi về làm giáo sư ngành văn học Anh tại Đại học Massachusetts-Amherst. Ông đã xuất bản gần hai mươi tập thơ và tiểu luận, trong đó có The Republic of Poetry, tác phẩm lọt vào vòng chung khảo giải Pulitzer cho thơ năm 2007. Ông được trao giải thơ Ruth Lilly năm 2018.
Cộng hòa thơ
Cho Chilê
Ở cộng hòa thơ,
một con tàu chở đầy nhà thơ
lăn bánh về phương Nam trong mưa
trong lúc những cây mận rung rinh
và lũ ngựa tung vó,
và những ban nhạc làng
diễu hành dọc lối đi
với kèn trumpet, với mũ quả dưa,
theo sau là vị tổng thống
của nước cộng hòa,
bắt từng bàn tay.
Ở cộng hòa thơ,
các tu sĩ in thơ viết về đêm
trên những hộp sô cô la tu viện,
bếp trong các nhà hàng
dùng các bài ode làm công thức nấu ăn
từ lươn đến a ti sô,
và các nhà thơ được ăn miễn phí.
Ở cộng hòa thơ,
các nhà thơ đọc thơ cho lũ khỉ đầu chó
trong sở thú, và mọi loài linh trưởng,
nhà thơ cũng như khỉ, đều hét lên vui sướng.
Ở cộng hòa thơ,
các nhà thơ thuê một chiếc trực thăng
để bắn phá cung điện quốc gia
bằng những bài thơ in trên dấu sách,
và mọi người ở trong sân
đều chạy đến chộp một bài
phấp phới từ bầu trời,
chẳng thấy gì vì khóc.
Ở cộng hòa thơ,
bảo vệ ở sân bay
sẽ không cho bạn rời khỏi đất nước này
cho đến khi bạn ngâm cô một bài
và cô kêu Ah! Đẹp.
Martín Espada, “The Republic of Poetry,” The Republic of Poetry (W. W. Norton, 2006).
Copyright © 2006 by Martín Espada | Nguyễn Huy Hoàng dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 