Nguyễn Huy Hoàng

the star is fading

“Một con tàu có thể che một con tàu khác” – Kenneth Koch

kenneth-koch.jpg

Photo by Bettmann/Getty Images

Kenneth Koch (1925–2002) là nhà thơ và nhà soạn kịch người Mỹ và cùng với Frank O’Hara và John Ashbery là một trong những nhân vật tiêu biểu của trường phái New York. Ông dạy ở Đại học Columbia trong hơn 40 năm từ năm 1959 và được trao giải Bollingen cho thơ năm 1995.

Một con tàu có thể che một con tàu khác

(biển báo ở một ngã tư đường sắt ở Kenya)

Trong một bài thơ, một dòng thơ có thể che một dòng thơ khác,
Như ở một ngã tư, một con tàu có thể che một con tàu khác.
Tức là, nếu bạn đang đợi để đi qua
Đường ray, thì hãy đợi ít nhất là một lúc
Sau khi con tàu đầu đã đi. Và bởi vậy khi đọc
Bạn hãy đợi cho đến khi bạn đã đọc đến dòng kế tiếp—
Rồi thế thì mới an toàn để tiếp tục đọc.
Trong một gia đình, một người chị có thể che một người em khác,
Nên, khi bạn tán tỉnh, tốt nhất là hãy quan sát tất cả
Nếu không thì đến để tìm một người có thể bạn sẽ phải lòng người khác.
Một người cha hoặc một người anh có thể che đi người đàn ông,
Nếu bạn là phụ nữ, người mà bạn đã chờ được yêu.
Nên đứng trước một điều gì đó luôn luôn là một điều gì khác
Như từ ngữ đứng trước các vật thể, cảm xúc, và ý tưởng.
Một điều ước có thể che một điều ước khác. Và danh
               tiếng của một người có thể che
Danh tiếng của một người khác. Một con chó có thể che một con chó khác
Trên bãi cỏ, nên thoát con đầu tiên chưa chắc đã an toàn;
Một bông hoa lilac có thể che một bông lilac khác và rất nhiều bông lilac
               và trên Appia Antica một ngôi mộ
Có thể che rất nhiều ngôi mộ khác. Trong tình yêu, một lời trách
               có thể che một lời trách khác,
Một lời than phiền nhỏ có thể che một lời than phiền lớn.
Một bất công có thể che một bất công khác—một ngôi nhà có thể che
               một ngôi nhà khác,
Một bộ đồng phục đỏ chóe có thể che một bộ đồng phục khác, rồi một bộ
               khác, cả một cột. Một lần tắm có thể che một lần tắm khác,
Như khi, sau khi tắm, một người bước ra mưa.
Một ý tưởng có thể che một ý tưởng khác: Cuộc đời thì đơn giản
Mà cuộc đời che giấu thì vô cùng phức tạp, như là trong văn xuôi của
               Gertrude Stein
Một câu che một câu khác và một câu khác nữa. Và trong phòng thí nghiệm
Một sáng chế có thể che một sáng chế khác,
Một buổi tối có thể che một buổi tối khác, một cái bóng, một
               cái tổ của những cái bóng.
Một cái đỏ đậm, hoặc một cái xanh, hoặc một cái tím—đây là một bức tranh
Ai đó vẽ theo Matisse. Một người đợi bên đường ray cho đến khi chúng đi,
Những sự kép ẩn giấu hay, đôi khi, những sự tương đồng. Một người
               anh song sinh
Có thể che một người em khác. Và có thể còn nhiều hơn thế! Vị bác sĩ sản khoa
Nhìn chằm chằm vào Thung lũng của vùng Var. Chúng tôi từng ở đó, vợ
               chồng tôi, nhưng
Một cuộc đời có thể che một cuộc đời khác. Và giờ thì cô ấy đã đi và tôi ở đây.
Một người mẹ nhanh nhẹn che một cô con gái rù rề. Cô con gái ấy che
Đứa con gái nhanh nhẹn của riêng mình. Họ đang ở trên
Một nhà ga và cô con gái đang cầm một cái túi
Lớn hơn túi mẹ cô và che nó đi thành công.
Đề nghị đỡ cái túi của người con người ta thấy mình phải đối mặt
               với cái túi của người mẹ
Và phải mang cả cái đó luôn. Nên một người xin quá giang
Có thể cố tình che một người quá giang khác và một cốc cà phê có thể che
Một cốc cà phê khác cho đến khi người ta quá kích thích. Một tình yêu có thể
               che một tình yêu khác hoặc chính tình yêu ấy
Như khi “Anh yêu em” bỗng nhiên nghe giả dối và người ta phát hiện ra
Tình yêu tốt đẹp hơn đang nấn ná đằng sau, như khi “Tôi còn nhiều
               nghi ngờ”
Che “Tôi chắc chắn về một điều gì đó và nó là thế”
Và một giấc mơ có thể che một giấc mơ khác như ai cũng biết,
               luôn luôn. Trong Vườn Eden
Adam và Eva có thể che Adam và Eva thật.
Jerusalem có thể che một Jerusalem khác.
Khi bạn gặp một thứ gì đó, hãy dừng lại để cho nó qua
Để thấy được còn gì ở đó. Ở nhà, bất kể là ở đâu,
Những đường ray bên trong cũng đặt ra nguy hiểm: một ký ức
Chắc chắn che một ký ức khác, mà đó chính là bản chất của ký ức,
Sự nối tiếp ngược chiều vĩnh cửu của những thực thể được
               chiêm niệm. Đọc A Sentimental Journey hãy nhìn quanh
Khi bạn đã kết thúc, tìm Tristram Shandy, để xem
Nó có đang đứng đó, nó nên đứng đó, mạnh mẽ hơn
Và sâu sắc hơn và đến lúc đó vẫn còn bị che giấu như Santa Maria Maggiore
Có thể bị che giấu bởi các tòa nhà thờ tương tự ở Roma. Một vỉa hè
Có thể che một vỉa hè khác, như khi bạn thiếp ngủ ở đó, và
Một bài ca che một bài ca khác; một tầng trên xập xình
Che tiếng đập của trống. Một người bạn có thể che một người bạn khác, bạn
               ngồi dưới gốc cây
Với một người và khi bạn đứng dậy để ra về có một người bạn khác
Người mà bạn đã muốn nói chuyện với từ đầu. Một giáo viên,
Một bác sĩ, một cơn ngây ngất, một căn bệnh, một đàn bà, một đàn ông,
Đều có thể che đi một người khác. Dừng lại cho con tàu đầu đi qua.
Bạn nghĩ, Giờ thì đã an toàn để đi qua và bạn bị đâm bởi con
               tàu kế tiếp. Nó có thể quan trọng,
Chờ đợi ít nhất là một lúc để xem có cái gì ở đó.

Kenneth Koch, “One Train May Hide Another,” One Train (Alfred A. Knopf, 1994). This poem was first published in The New York Review of Books (April 8, 1993 Issue) and was included in The Best American Poetry 1994 and The Best of the Best American Poetry: 1988-1997.

Copyright © 1993 by Kenneth Koch | Nguyễn Huy Hoàng dịch.

Advertisement

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

Information

This entry was posted on June 29, 2018 by in Thơ and tagged .

Categories

Archives

Enter your email address to follow this blog and receive notifications of new posts by email.

%d bloggers like this: