“Thư triều Minh” – Joseph Brodsky
Joseph Brodsky sinh năm 1940 ở Leningrad và định cư ở Hoa Kỳ từ năm 1972 sau khi bị chính quyền Liên Xô trục xuất. Ông được trao giải phê bình của Hiệp hội Nhà Phê bình Sách Quốc gia Mỹ năm 1986 và giải Nobel văn chương năm 1987, sau đó được bổ nhiệm làm Poet Laureate của Hoa Kỳ từ năm 1991 đến năm 1992. Ông qua đời ở New York City năm 1996.
Thư triều Minh
I
Sắp tròn mười ba năm kể từ khi con dạ oanh sổ lồng
bay đi. Và, vào ban đêm, Đại Hãn uống thuốc
bằng máu của một thợ may đắc tội khác,
tựa lưng vào gối và lên dây cót,
chìm vào giấc ngủ, được ru bởi một giai điệu đều đều, tẻ nhạt.
Ở Thiên triều dạo này, chúng thiếp ăn mừng
một dịp kỷ niệm lẻ và ảm đạm như thế.
Một tấm gương đặc biệt để làm mờ đi các nếp nhăn
thêm đắt hằng năm. Khu vườn nhỏ của nhà ta đang tàn.
Bầu trời cũng bị những ngọn tháp đâm thủng, như xương
bả vai và gáy của một bệnh phu (chỉ có lưng
là chúng thiếp được thấy). Và thoảng khi thiếp giải thích
cho thái tử bản chất của các vì sao, ngài lại đi đùa cợt…
Thư này gửi chàng, ái lang, từ Vịt Hoang của chàng, được
viết trên giấy thông thảo Hoàng hậu ban cho thiếp.
Dạo này sao giấy thì nhiều, mà gạo ngày càng ít.
II
Con đường ngàn dặm bắt đầu bằng một bước chân,
câu ngạn ngữ nói. Đáng tiếc là con đường về lại không
phụ thuộc vào bước chân ấy, dài gấp nhiều lần
một ngàn dặm. Nhất là khi chúng ta đếm từ “không.”
Bất kể một ngàn dặm, hay hai ngàn dặm,
ngàn có nghĩa là bạn đang ở cách xa vô cùng
quê nhà nơi sinh, và sự vô nghĩa, như một bệnh dịch,
lây từ từ ngữ sang các con số; đặc biệt là số không.
Gió thổi ta về phương Tây như những hạt giống vàng
trong một chùm hạt vỡ, – đến chỗ đứng của Bức tường.
Trên đó con người xấu xí và đáng sợ như một chữ tượng hình,
như bất kỳ bản văn không đọc được nào khác.
Chuyển động một chiều đã biến tôi thành
một cái gì dài ngoằng, như một cái đầu ngựa.
Và sức lực trong cơ thể, bóng của nó đã mang đi cọ
vào những bông gié khô của đại mạch hoang dã.
Joseph Brodsky, “Письма династии Минь” (1977).
Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 