“Một mình, tôi nhìn mặt sương giá” – Osip Mandelstam
Osip Mandelstam sinh năm 1891 trong một gia đình Do Thái ở Warsaw. Năm 1911 ông cùng các nhà thơ Nikolai Gumilev và Sergey Gorodetsky lập nên trường phái thơ Acme và xuất bản tập thơ đầu năm 1913. Năm 1922 ông kết hôn với Nadezhda Khazina và chuyển đến Moskva, nơi ông kiếm sống bằng công việc phê bình và dịch thuật. Năm 1933 ông viết một bài thơ giễu nhại Stalin, dẫn đến việc bị bắt giữ và kết án đi đày trong năm sau đó. Trong làn sóng Đại thanh trừng 1936–1938, ông bị bắt lần thứ hai và bị kết án năm năm tù vì “các hoạt động phản cách mạng.” Ông qua đời ở trại trung chuyển Vtoraya Rechka gần Vladivostok vào tháng 12 năm 1938.
Một mình, tôi nhìn mặt sương giá
Một mình, tôi nhìn mặt sương giá:
Nó không đâu, tôi cũng từ không đâu,
Và tất cả được là phẳng, không nhàu
Cả đồng bằng là một phép lạ thở.
Và mặt trời nheo mắt nhìn cảnh hàn trắng phớ –
Cái nheo mắt thật êm đềm, ủi an…
Gần như nhau – những cánh rừng bạt ngàn…
Và tuyết vụn, như bánh mì, tinh, vô tội, trong mắt.
16 tháng 1, 1937
Osip Mandelstam, “В лицо морозу я гляжу один,” Воронежские тетради (Ардис, 1980).
Nguyễn Huy Hoàng & Phạm Hà Anh dịch.
Nguyễn Huy Hoàng 